برداشت قارچ

برداشت قارچ در سه مرحله انجام میگیرد که به هر مرحله یک فلش میگویند هر فلش بین ۴ تا ۶ روز طول میکشد که در این مدت هر روز برداشت قارچ خواهیم داشت بعد از آن دوروز طول میکشد تا قارچهای فلش بعدی ظاهر شوند.( اوج برداشت هرفلش در روز دوم و سوم شروع فلش میباشد) پس در کل برداشت محصول درحدود 21تا 25 روز به طول می انجامد بعضی از تولید کنندگان یک فلش دیگر هم کمپوست را در سالن نگه میدارن که به صرفه نبوده و با عث بروز آلودگی ها میشود بعضی دیگر هم حتی بعد از پایان فلش دو سالن را تخلیه میکنند. اما بهترین و شایعترین روش برداشت محصول در سه فلش می باشد.

 

- برای کنترل آفات بیماری ها ی قارچ سم پاشی فضای سالن بعد از چیـن اول و قبل از ظهور سرسنجاقی های قارچ  چین دوم(به اضطلاح بعد از فلش اول که ۷روز طول میکشد) باید انجام شود و از سموم با دوره ماندگاری کم باید استفاده کرد. در ضمن حدالامکان سم پاشی روی بستر کشت قارچ  و میوه ها ی قارچ نباید انجام شود.

نکته: چنانچه آلودگی در سطح بستر مشاهده نکردید(مثل کپک سبز زیتونی) نیازی به سمپاشی نیست.چنانچه از کمپوست استاندارد و خاک پوششی پاستوریزه استفاده نمایید و شرایط بهداشتی را در سالن رعایت کنید هیچ مشکلی پیش نخواهد آمد.

 

نکته مهم: قارچ ها برخلاف دیگر گیاهان اکسیژن مصرف میکنند و دی اکسید کربن پس میدهند در زمانی که سطح بستر پوشیده از قارچ است نیاز شدیدی به اکسیژن دارند لذا باید تهویه هوای سالن با هوای تازه بدون وقفه انجام شود در غیر اینصورت ساقه های قارچ بلند شده و کلاهک آن باز میشود هرچه تهویه بیشتر انجام شود رطوبت سالن کاهش می یابد که بایستی جبران شود.

هرچه رطوبت بالاتر باشد قارچهایسفیدتر، سنگین تر و با کیفیت تری خواهید داشت. رطوبت پایین در سالن پرورش باعث میشود سطح قارچ ترک برداشته و قارچ بسیار سبک میشود. اگر رطوبت بستر کشت قارچ سالن کمتر از حد مجاز باشد علاوه بر خطر خشکی بستر، اغلب ریسه های قارچ غیربارور شده و میوه های قارچ کوچک می مانند، در حالیکه لبه های کلاهک باز شده و اسپور زیادی تولید می کنند. همچنین خشک بودن سطح بستر باعث زرد شدن پین ها و عدم رشد آنها میشود. اما افزایش بیش از 90 درصد رطوبت نیز مشکلاتی را بوجود می آورد و با عث شیوع بیماری ها میشود این اتفاق اگر با افزایش دما همراه باشد شدید تر هم میشود. افزایش دما باعث بلند شدن بیش از اندازه ساقه های قارچ می شود و همچنین به دلیل بالا بودن شدت تنفس قارچ ، Co2 بیشتری در محیط تولید و انباشته می شود.

هنگامی که قطر کلاهک قارچ به 5 تا ۸ سانتیمتر رسید قارچ آماده برداشت است البته اگر در قسمتی قارچ به صورت توده ای رشد کرده بود باید همه قارچ های توده را هرچند ریز باشد جمع آوری کرد درغیر اینصورت باعث باز شدن و بی کیفیت شدن کلاهک آنها میشود.

برای برداشت قارچ با یک دست کلاهک آن را بین دو انگشت گرفته کمی به پایین فشار داده و نیم دور بچرخانید آنگاه فارچ از بستر جدا میشود سپس ته آن را با یک چاقوی تیز که دردست دیگرتان قرار دارد بریده ودر سبدی بیندازید قارچ را نیز در سبد دیگر قرار دهید بهتر است قلم مویی به انتهای چاقو بچسیانید که اگر روی سطح قارچ کثیف بود بوسیله آن قارچ را تمیز کنید.

اگر پس از چیدن قارچ مقداری از ساقه آن روی سطح بستر باقی ماند در اولین فرصت باید آن را جمع آوری کنید درغیر اینصورت باعث بوجود آمدن بیماری کپک سبز و کپک تارعنکبوتی میشود. چاله های ایجاد شده در سطح بستر نیز دوباره با خاک پوششی استریل پر می شود.

پس از هربار برداشت متناسب با میزان برداشت سطح بستر بایستی آبیاری شود این مقدار به ازای هر کیلو برداشت یک لیتر میباشد البته با توجه به رطوبت سالن شما این مقدار میتوان کمتر یا بیشتر شود آبیاری را تا زمان ظهور پین های فلش دو انجام میدهیم وبعد از آن تا بزرگ شدن پین ها نباید آبیاری شود. آبیاری به توسط آبپاشی که مانند دوش حمام آبرا خارج میکند و به سر شیلنگ وصل میشود انجام میشود دقت داشته باشید هیچگاه آب را با فشار مستقیا روی سطح بستر نگیرید بلکه مورب و ملایم آبپاشی نمایید. در قسمتهایی که قارچ به صورت توده ای بوجود آمده است بیشتر مکث کنید. دقت کنید تا 5ساعت قبل از برداشت آبیاری انجام ندهید زیرا این عمل باعث پخش ذرات خاک بستر بر روی کلاهک قارچ و کثیف شدن آن می شود. بهتر است دوساعت قبل از برداشت رطوبت سالن را کاهش دهید تا ماندگاری قارچهای برداشت شده افزایش یابد.

بعد از برداشت بهتر است قارچ هارا به مدت دو ساعت  در سردخانه و در دمای 3درجه سانتیگراد نگهداری کنید این کار باعث میشود رشد قارچ ها دیگر کاملا متوقف شده و ماندگار آن افزایش یابد.

*( میزان محصول با کیفیت کمپوست کیفیت خاک پوششی و نحوه مدیریت سالن های تولید پرورش قارچ رابطه مستقیم دارد.)

 

منبع:

http://gharchha.blogfa.com/

شوک دهی

به فاصله ۷تا ۱۰روز از زمان خاکدهی یا به عبارتی در روز ۲۰ از ورود کمپوست ها به سالن وارد مرحله شوک دهی میشویم شوکدهی یعنی تحریک میسیلیوم های بوجود آمده بر روی کمپوست برای تغییر از رشد رویشی به زایشی. شوک دهی در زمانی انجام میشود که حدود 80 درصد سطح بستر سفید شده است.

 

از زمان شروع شوک دهی تا اولین برداشت در حدود 10 الی 12 روز طول میکشد. در این مدت میسلیوم های روی سطح بستر ابتدا در نتیجه کاهش دما جمع شده و تشکیل گره میدهند که در بین قارچ کاران فرانسوی لامارکو معروف است این گره ها به سرسنجاقی (مرحله ته سنجاق شدن یا پین هد Pin Head )و سپس به پین تبدیل میشوند با کمی بزرگتر شدن پین ها شبیه به دکمه میشوند که نام قارچ دکمه ای برگرفته ار همین حالت است که این مرحله استراحتی بوده و ممکن است قارچ در این مرحله برای 4 تا 6 روز هیچ رشدی نداشته باشد پس از آن رشد سریع کلاهک آغاز می شود. سپس در اصطلاح نخودی و بعد فندقی و در آخر به قارچ آماده برداشت تبدیل میشوند.

برای انجام عمل شوک دمایی مراحل زیر را انجام می دهیم:

ابتدا روزنامه ها را جمع آوری کرده و همزمان عمل تهویه سالن را انجام میدهیم سپس در همان روز اقدام به آبیاری سطح بستر کنید ویا می توانید آبیاری را در یک تا دوروز بعد هم انجام دهید در اینجا آبیاری سنگین مد نظر ما است ولی دقت نمایید آبیاری به قدری نباشد که آب به کمپوست نفوذ کند.سپس باید رطوبت سالن را در حدود 85تا ۹۵ درصد تنظیم کنید

در هنگام هوادهی سالن ها اگر هوای کافی وارد سالن شود مقدار گاز کربنیک موجود در سالن کاهش یافته و تمامی اندام های باردهی قارچ به طور یکواخت رشد می نماید و مقدار محصول افزایش می یابد. برعکس اگر هوادهی به صورت ناقص انجام شود رشد قارچ به صورت یکنواخت نبوده و اندام های باردهی در مراحل رشدی مختلف روی سطح بستر مشاهده می شود.

نکته مهم: برای انجام شوک دمایی صحیح باید دمای سالن  کم کم و ظرف دوروز پایین آورده شود. دمای گمپوست بایستی به حداقل 15 و حداکثر 18 درجه رسانده شود سپس دوروز در این دما نگه میداریم و در روز چهارم از شروع شوک دهی دما را به 19 درجه میرسانیم.

اگر دمای سالن به یکباره پایین آورده شود باعث میشود پین زیادی در فلش یک ظاهر شود که این امر باعث افت ناگهانی انرژی کمپوست شده و علاو بر این مشکلاتی در برداشت و فروش قارچ بوجود می آورد.

نکته مهم تر:  در زمان تشکیل سرسنجاقی ها و پین ها نباید آبیاری کرد زیرا باعث ازبین رفتن آنها میشود!  پس به هیچ وجه تا زمان رسیدن قارچها به اندازه نخود نباید آبیاری انجام شود رطوبت سالن باید حفظ شود که سطح بستر خشک نشود بعد از آن میتوانیم آبیاری را  انجام دهیم.

 

 

منبع:

http://gharchha.blogfa.com/

رافلینگ

انواع رافلینگ:

1. سطحی: بدین صورت که با نوک انگشتان سطح بستر را خراش میدهیم به گونه ای که یک تا دو سانتیمتر از خاک جابه جا شود و سطح آن یکنواخت گردد.(در روز پنجم یا ششم از زمان خاکدهی که ۶۰تا۷۰ درصد سطح بستر سفید شده است)

2. عمیق: کل سطح  خاک  روی قالب کموست را بر میگردانیم. رافلینگ عمیق باعث  میشود مقداری از انرژی کمپوست کاهش یابد.( در روز سوم یا چهارم از زمان خاکدهی انجام شود)

نکنته مهم: درهنگام رافلینگ زیاد با خاک بازی نکنید زیرا باعث ضعیف شدن میسیلیوم میشود. دقت کنید در هنگام رافلینگ سطح خاک را نیز یکنواخت کنید بدین صورت که  مقداری از خاک را از جاهایی که قطور تر است و سفید نشده برداشته و روی میسیلیوم هایی که در قسمت کم قطر تر خاک بوجود آمده اند بریزید.

مزیت های رافلینگ: انجام رافلینگ از رشد توده ای و فشرده قارچ ها در یک مکان جلوگیری میکند باعث توپر شدن و سنگین تر شدن قارچ ها میشود باعث یکنواختی سطح بستر میشود اما معایبی هم دارد که از آن جمله میتوان به هدر دادن مقداری از انرژی کمپوست و تاخیر در زمان شوک دهی اشاره کرد به همین دلیل بعضی از تولید کنندگان رافلینگ را انجام نمیدهند و به جای آن عملی جایگزین را انجام میدهند که در بخش نکات کلیدی پرورش قارچ توضیح داده شده است با این کار معایب حاصل از رافلینگ به صفر میرسد. اما در کل انجام رافلینگ برای تازه کاران گزینه مناسبی است.

بعد از رافلینگ سطح بستر را آبیاری کرده به گونه ای که آب وارد کمپوست نشود سپس مجددا روزنامه هارا پهن و رطوبت آن را حفظ کنید.دمای کمپوست رانیز همانند قبل تا رسیدن به مرحله شوک دهی روی 26تا 28 درجه تنظیم نمایید.

 

رشد یکنواخت قارچ در سطح بستر

 

منبع:

 

http://gharchha.blogfa.com/

خاکدهی

برای انجام عمل خاکدهی اگر خاک را به صورت پاستوریزه درون کیسه های مخصوص خریداری کرده اید باید دو یا سه روز قبل از خاکدهی آن را از کیسه ها خارج و درون اتاقی که کف سیمانی زه کشی شده شیب داری داشته باشد انباشته نمایید سپس روی آن را با محلول کاربندازیم درآب(200 گرم کاربندازیم در 200 لیتر آب) آبیاری کنید و کاملا خاک را مخلوط نمایید سپس روی توده خاک را با نایلون پوشانده و دوروز صبر کنید تا آب اضافی آن خارج شود سپس در روز خاکدهی آنرا به وسیله فرغون به سالن منتقل میکنیم اگر چنین اتاقی در اختیار ندارید میتوانید سر کیسه هارا باز کرده و ته آنها را کاملا سوراخ سوراخ کنید سپس محلول گفته شده را به کیسه ها اضافه کنید بهتر است آب اضافه شده به هرکیسه حدود 3 تا 4لیتر باشد. آب اضافی از طریق سورا خ ها خارج شده و بعد از 2روز آماده قرار گیری برروی کمپوست میشود. بهترین مقدار آب در خاک باید به نحوی باشد که اگر مقداری از آن را در مشت خود فشار دهید تنها دویا سه قطره آب از دست شما بچکد اگر رطوبت خاک بیش از حد باشد در زمان خاک دهی با مشکل مواجه میشوید ونمیتوانید به خوبی خاک را در سطح کمپوست پخش کنید رطوبت کم نیز مشکل ساز است و باعث رشد ضعیف میسیلیوم ها و ریسه ها به درون خاک میشود.

 

نکته مهم: در این مرحله تا موقع رافلینگ نیازی به آبیاری بستر ندارد و لی اگر چنانچه به هر علتی رطوبت زیادی از دست دادید می توانید یکبار در روز سوم یا چهارم روزنامه هارا جمع آوری کرده و آبیاری راانجام دهید آبیاری باید به حدی باشد که آب به کمپوست نفوذ نکند سپس مجداد روزنامه هارا پهن کرده و رطوبت آن را حفظ کنید.

 

 

در دوازدهمین روز از قرار دادن کمپوستها به مرحله خاکدهی میرسیم در این زمان باید حدود 70 درصد سطح کمپوست سفید شده باشد و قطره های آب تشکیل شده در زیر نایلون کمپوست به رنگ طلایی درآمده باشد.

 

مقدار خاک مورد نیاز بستگی به سطح بستر شما دارد به طور مثال به ازای هر 110 عدد کمپوست بلوک یا به ازای هر 2تن کمپوست یک متر مکعب خاک پوششی مورد نیاز است.

خاکدهی را باید به نحوی انجام دهیم که حدود 4 سانتیمتر روی کمپوست را بپوشاند.

بعد از خاکدهی سطح روی کمپوست را با روزنامه پوشانده و در شبانه روز ۲ تا ۳ بار روزنامه ها را خیس کنید مراقب باشید روزنامه ها خشک نشوند البته سعی کنید بیش از حد آب را روی روزنامه نگیرید تا آب به کمپوست نفوذ نکند در این مرحله هم رطوبت مورد نیاز کمپوست از طریق روزنامه ها تامین شده و نیازی به رطوبت دهی سالن نمی باشد دمای کمپوست هم باید مثل مرحله قبل تنظیم شود باید مواظب بود دمای داخل کمپوست از 28 درجه بیشتر و از ۲۳کمتر نشود.

 

منبع:

 

http://gharchha.blogfa.com/post/13

مرحله اسپان ران

این مرحله از لحظه قرار دادن کمپوست در سالن آغاز شده و تا روز دوازدهم که خاکدهی را انجام میدهید به طول می انجامد. در این مرحله کاری که باید انجام شود نگه داشتن دمای داخلی کمپوست بین 26 تا 28 درجه است به این صورت که یک دماسنج میله ای (ترجیحا جیوه ای) که از قبل از دقیق بودن آن مطمئن شدهاید را به مرکز کمپوست فرو میکنیم و هرروز دمای آن را چک میکنیم دقت داشته باشید هرگز دمای داخل کمپوست از 30 درجه بالاتر نرود در غیر این صورت میسیلیوم ها از بین خواهند رفت!

 

در این مرحله به رطوبت سالن و تهویه هوای آن نیاز نیست با فعالیت کمپوست و رشد میسلیوم در آن باعث ایجاد حرارت و گاز کربنیک میشود این گاز کربنیک در این مرحله برای رشد میسیلیوم ها ضزوزی است و بنابر این نباید هوا ی سالن را خارج کرد اما در صورت بالا رفتن دمای کمپوست ناگزیر به انجام این کار هستیم و برای پایین آوردن دما باید تهویه انجام گیرد بهتر است تهویه به صورت سیرکوله باشد یعنی هوای خود سالن را بعد سرد کردن توسط هواسازهای ایرواشر دار مجدادا به سالن وارد نمایید.

دقت داشته باشید در هیچیک از مراحل پرورش قارچ به نور نیازی نیست خصوصا در این مرحله سالن باید کاملا تاریک باشد

نکته مهم: اوج فعالیت کمپوست در روزهای پنجم تا دهم میباشد که دمای آن به شدت بالا میرود هرچقدر بلوکهای کمپوست سنگین تر باشند و ارتفاع بیشتری داشته باشند همچنین اگر از بذر بیشتری در آنها استفاده شده باشد دمای داخلی آنها بالاتر میرود!

در بعضی سالن ها کمپوست ها در مکان دیگری به نام اتاق ست بک روم(Set Back Room) این دوره را می گذرانند و در روز دوازدهم برای خاکدهی به سالن اصلی منتقل میشوند اینکار برای استفاده حداکثری از سالنهای تولید و تقلیل مدت زمان پروسه تولید از 60 روز به 45 روزانجام میگیرد.

 

 

منبع:

 

http://gharchha.blogfa.com/

ورود کمپوست و پر کردن سالن پرورش

ورود کمپوست و پر کردن سالن پرورش

یک روز بعد از قرار دادن کمپوستها اقدام به تخته کوبی آنها نمایید به این صورت که پلاستیک روی سطح کمپوست را بریده و جدا نمایید سپس کمپوستها را هم سطح کنید و از قسمتهای برآمده بردارید و قسمتهای فرورفته را پرکنید تا سطح هموار به دست بیاید همچنین میتوانید از چند کمپوست اضافی برای پرکردن قسمتهای خالی استفاده کنید بعد از آن باید با وسیله ای مانند یک تخته ماله چوبی کمپوستهارا کاملا بکوبید و فشرده کنید هر چقدر کمپوستها فشرده تر باشند ریشه دوانی سریعتر صورت میگیرد سپس روی کمپوست را با نایلون یا پلاستیک سفره بپوشانید.

 

(تخته کوبی)

 

 

با ورود کمپوست به سالن دوره پرورش قارچ آغاز میشود طول این دوره در بین تولید کنندگان مختلف متفاوت است و از ۵۰ تا ۷۰ روز به طول می انجامد.

 

قبل از ورود کمپوست به سالن باید اقداماتی انجام دهید از جمله شستشو ضدعفونی سالن که در سایت نحوه کامل آن توضیح داده شده است همچنین تمام تجهیزات لازم را از قبل باید آماده کنید تا در هنگام ورود کمپوستها مشکلی نداشته باشید.

 

نکته مهم: دمای سالن را از قبل به 26 درجه برسانید تا از همان لحظه قرار دادن کمپوستها فعالیتشان آغاز شود.

کاشت قارچ بر اساس شکل کمپوست به انواع کشت بستری, بلوکی و گلدونی تقسیم میشود.

دقت کنید اگر کمپوست را خریداری کردید باید بعد از رسیدن کمپوست آن را مستقیما از داخل کامیون به سالن انتقال داده وروی قفسه ها قرار دهید در سالنهای مجهز برای قرار گیری کمپوست در سالن پرورش از نوار نقاله استفاده میشود این ریلها کمپوست را مستقیما از تونل پاستوریزه خارج و بعد از بذر زنی به سالن انتقال میدهند.

 

 

 

منبع:

 

http://gharchha.blogfa.com/post/11

مشخصات و ابعاد سالن و تجهیزات مورد نیاز برای شروع به کار

تجهیزات مورد نیاز بر اساس مبنای یک سالن با ده تن ظرفیت کمپوست در نظر گرفته شده است. (سالن استاندارد)

 

ابعاد سالن مورد نیاز عبارتست از:
طول سالن: 11متر، عرض سالن: 6 متر، مساحت سالن تولید: 66متر، ارتفاع: 4متر
طول قفسه: 9.5متر، عرض طبقات: 160سانتی متر

مشخصات سالن پرورش قارچ:
ظرفیت: 600عدد کمپوست بلوک(10تن کمپوست)، دو ردیف قفسه بندی 5طبقه، فاصله بین طبقات: 70 سانتی متر، راهروی دستیابی: 3عدد(یک راهروی میانی و دو راهرو در کناره ها)، عرض راهروی میانی:120سانتی متر، عرض راهرو های کناری: 80سانتی متر

تجهیزات مورد نیاز:
2دستگاه کولر آبی 7500 برای هوادهی راهروهای کناری، یک دستگاه رطوبت ساز پروانه ای 16000 برای راهروی میانی، یک عدد هیتر گازی یا گازوئیلی برای فصول سرد، مخزن 200لیتری و پمپ آب، تایمر، سنسور دما، دماسنج و رطوبت سنج

نکته: کلیه تجهیزات در اتاقی مجاور سالن تولید به نام سالن تاسیسات نصب میشوند و هوا و رطوبت مورد نیاز را به سالن تولید میفرستند.
توجه: برای این تک سالن نیاز چندانی به دیگ بخار وجود ندارد و میتوان با نصب المنت برقی در منبع آب رطوبت ساز در زمستان از دستگاه استفاده کرد. همچنین در صورت تهیه اسپیلت و نصب آن در سالن تاسیسات می توانید استفاده بیشتری در طول سال از سالن ببرید.
 

 

نمای کلی یک کارخانه مجهز تولید قارچ دکمه ای در هلند

 

 

منبع:

 

http://gharchha.blogfa.com/

عایق کاری سالن و نحوه تبدیل گلخانه به سالن کشت قارچ

در سالن پرورش قارچ، مهم‌ترین عامل، حفظ دمای ثابت است. لذا؛ عایق‌بندی دیوارها و سقف از اهمیت بالایی برخوردار می‌باشند. بهتر است درجه مقاومت دیوارها را 11 یا 19 و سقف را 30 درنظر گرفت تا از هدررفتن انرژی جلوگیری کرده و مانع نفوذ رطوبت شود. در این میان می‌توان از ورقه‌های فایبرگلاس یا استیروفوم به ضخامت 2.5تا8 سانتی‌متر استفاده نمود و با توجه به رطوبت بالای اطاق پرورش و به منظور جلوگیری از تعریق بخار بر سطح این صفحات، از یک لایه پلاستیک به ضخامت 2تا4 میلی‌متر بین دیوار و لایه عایق مذکور استفاده کرد.

 

جدیدترین نوع ساختارهای پرورش قارچ یک نوع گلخانه پلاستیکی ایزوله است که در ساخت آنها، از لوله‌های فلزی گالوانیزه مخصوص استفاده می‌شود. نحوه ساخت این گلخانه‌ها به این ترتیب است؛ ابتدا بعد از انتخاب مکانی مناسب و هموار، لوله‌های گالوانیزه 4 تا 4.5 را به صورت نیم دایره خم داده و طرفین آن را مستقیماً داخل زمین یا درون دیواره‌های جانبی به ارتفاع یک متری از سطح زمین مهار می‌نمایند. سپس برای ایزوله کردن بیشتر دیواره‌های جانبی؛ صفحات استیروفوم (پلی‌استیرین) ضخیم به ضخامت 2.5تا8 سانتی‌متر را به طور عمودی و به عمق 30-60 سانتی متر داخل زمین (طرف خارج دیواره‌ها) کرده تا از سرد شدن کف سالن جلوگیری نماید. فاصله لوله‌ها از همدیگر حدوداً 2 متر بود. عرض دهانه 4تا8 متر، درب آن یک لنگه (1.5 متر) یا دو لنگه و یا کشوئی (2متر) می‌باشد. ارتفاع مناسب؛ 3 متر و طول آن بسته به عرض دهانه تا 100 متر نیز می‌رسد.

پوشش این گلخانه‌ها چند لایه است، به این ترتیب که ابتدا، اسکلت لوله‌ها را با سیم‌های مفتولی نازک به فاصله نیم متری از هم بافته، سپس روی آن پلاستیک ضخیم ( mm5-6) کشیده (پوشش داخلی)؛ سپس روی آن را با سیم مفتول 2.5، شبکه‌بندی کرده تا ضمن استحکام اسکلت؛ بتوان روی آن؛ یک لایه ایزوله فایبرگلاس (15-7.5 mm) یا چوب پنبه (10-5 mm) قرار دهیم. بالاخره روی لایه عایق را ابتدا یک سیم‌کشی سبک کرده تا مبادا بر اثر باد، این پوشش به هم خورد و در آخر روی آن را یک پلاستیک سیاه رنگ می‌کشیم که در صورت لزوم می‌توان روی پلاستیک را پوششی آلومینیومی نیز کشید تا درمقابل اشعه آفتاب مقاوم گردد.

 

 

 

 

 

منبع: 

 

http://gharchha.blogfa.com/

راهنمای کامل تولید کمپوست قارچ دکمه ای به روش بلند مدت

مواد مورد نیاز در تهیه کمپوست قارچ دکمه ای عبارتند از:

1- کاه و کلش گندم 2- کودمرغی 3-گچ هیدراته(پودر سنگ گچ) 4- ملاس چغندرقند 5- کود اوره

توضیح: بعضی از کارخانجات ممکن است مکمل ها افزودنی های دیگری نیز مانند پودر پنبه دانه و پودر سویا برای افزایش پروتئین کمپوست به فرمول کمپوست اضافه نمایند ویا در برخی فرمول ها ملاس و اوره ذکر نشده باشد اما فرمول جامع و کلی در شرایط کشور ما فرمول فوق می باشد و سایر جزئیات و افزودنی ها به این روش در اثر تجربه افراد تغییر میکند.

درصد اختلاط مواد:

1- مقدار کاه و کلش مصرفی در حدود 40درصد وزن کمپوست حاصله می باشد یعنی اگر 10 تن کمپوست بخواهیم تولید کنیم به 4تن کلش نیاز خواهیم داشت.

2- مقدار کود مرغی موردنیاز 60تا 80 درصد میزان کلش مصرفی(برای 4تن کلش در حدود 2500تا 3000کیلوگرم کود مرغی. هر چقدر کود بیشتری مصرف کنیم ، پودر سنگ گچ بیشتری نیز مصرف می کنیم.)

3- میزان سنگ گچ معادل 10تا15 درصد وزن کلش خام. (سنگ گچ تنظیم اسیدیته کمپوست را برعهده دارد و از چسبندگی و لزج شدن کلش جلوگیری میکند. مقداری اضافی مصرف نمودن پودر سنگ گچ مشکلی ایجاد نمی کند ولی کاهش مصرف آن باعث ایجاد اختلال در امر کمپوست سازی می شود.)

4- میزان ملاس و اوره نیز به ازای هرتن کلش خام به ترتیب درحدود 20 و 15 کیلوگرم می باشد.

نکات مهم:

خصوصیات کلش گندم مصرفی :

1) از کلش گندم آبی استفاده شود. ( به دلیل خشبی بودنش)

2) ساقه گندم (کلش) هر چقدر ضخیم تر باشد بهتر است.

3) طول کلش مصرفی 20 تا 30 سانتی متر باشد.

4) پرس های کلش آب نخورده باشد .( زیرا اولا مقداری آب توسط کلش جذب شده و قیمت آن بیشتر می شود. ثانیا احتمال بروز انواع کپک به خصوص کپک سیاه زیاد می شود.)

5) کلش مصرفی ناخالصی نداشته باشد. ( ناخالصی ها عبارتند از : خاک ، مدفوع حیوانات ، ساقه علفهای هرز چند ساله )

مشخصات کود مصرفی :

1) از کود مرغ گوشتی استفاده می کنیم زیرا اولا در جیره غذایی مرغان گوشتی پروتئین بیشتری وجود دارد. ثانیا میزان رطوبت کود مرغ گوشتی کمتر از رطوبت مرغ تخم گذار می باشد.

2) رطوبت کود مصرفی 20 الی 25 درصد باشد.

3) رنگ کود مصرفی روشن باشد . (رنگ کود تازه نوک مدادی روشن است )

4) کود مرغی نسوخته باشد ( فعالیت میکروارگانیسم ها در آن در حد کمی بوده تا مواد غذایی آن از بین نرود. به طور کلی عمر انبار داری کود مصرفی کمتر از دو ماه باشد.)

5) در داخل کود ، کودهای به هم چسبیده (توده ای) نباشد در غیر این صورت خرد شود و سرند شود .

6) کود مصرفی ناخالصی نداشته و میزان ازت آن 3.5 الی 5 درصد باشد.

7) کود مصرفی حتما مخلوطی از کود مرغی و سبوس باشد.
(استفاده از کود مرغ شمال که دارای مقدار زیادی سبوس برنج است)

8) چون منبع انواع میکروارگانیسم های مفید جهت کمپوست سازی کود مرغی می باشد . اگر کود از مرغداری خریداری شود که در جیره غذایی مرغان خود آنتی بیوتیک کمتری مصرف کرده باشد ، بسیار عالی است.

---

شروع فرآیند فاز یک کمپوست سازی:

1) عمل پیش خیساندن کلش گندم:

بهترین روش جهت عمل پیش خیساندن کلش گندم غرقاب نمودن آن در داخل استخر ساخته شده به همین منظور می باشد.استخر پریوتینگ: این استخر به عمق ۱متر به طوری ساخته می شود که لودر به راحتی وارد آن شود وکلش ها را زیر و رو کند. پرس کلش ها را از هم باز می کنند و در استخر پیش نم می ریزند.ارتفاع آب درون استخر در حدود۲۰تا۴۰ سانتی متر می باشد. بهتر است آب این استخر از آب کثیف استفاده شده در عملیات کمپوست سازی قبلی تامین شود.

آب کثیف : همان هرز آب جمع آوری شده از توده کمپوست می باشد.رنگ آن تیره بوده و حاوی انواع میکروارگانسیم های مفید و مواد غذایی شسته شده از توده کمپوست می باشد.

سپس کلش ها توسط لودر ویا توسط کارگروچهارشاخ کاملا به هم می خورد وتوسط آب چاله کودسازی خیس می شوند. عمل همزدن کلش دو بار انجام می گیرد و در روز سوم کلش ها را روی پیست تخلیه می کنند. جهت شروع کمپوست سازی کلش گندم باید حداقل 75 درصد رطوبت جذب نماید. رابطه مدت زمان عمل پیش خیساندن کلش گندم با مدت انبار داری آن رابطه ای معکوس می باشد. به این دلیل که که در داخل بافت کلش یک سری مواد واکسی ( روغنی) وجود دارد. این مواد آب گریز بوده و سرعت جذب آب توسط کلش را کاهش می دهد. اگر کلش را در انبار نگهداری کنیم ، با گذشت زمان مواد واکسی تجزیه شده و از بین می رود. در نتیجه کلش با سرعت بیشتری آب جذب کرده و مدت زمان عمل پیش خیساندن آن کاهش می یابد.

همچنین برخی کارخانه ها بجای استفاده از استخر پریوتینگ بسته های کلش را از هم باز می کنند و بر روی یک بستری که بتون که دارای زه کش می باشد می ریزند با شلنگ روی آن اب می پاشند و آب خارج شده از زه کش را دوباره روی آن پمپ می کنند (آب کثیف) در ابتدا کلش به سختی آب جذب می کند به ازای هر تن کلش حدود ۵۰۰۰ لیتر آب لازم داریم.

---

شرح میکس مواد:

کلش آماده شده از مرحله قبل به ارتفاع 40 تا 50 سانتی متر ( به طور تجربی تا زانوی پا ) بر روی پیست کمپوست سازی پخش می کنند. کف پیست بایستی از جنس بتون و زه کشی شده باشد. سپس کلیه مواد دیگر به جز سنگ گچ را بر روی آن پخش می کنیم. توده  را به خوبی به هم زده تا ذرات کود به طور یکنواخت بر روی کلش پخش شود.

عمل میکس مواد در حالت دستی توسط کارگر و چهار شاخ و در حالت مکانیزه توسط لودر انجام می شود. توده حاصله را به شکل گنبدی (پایل) دپو می کنند که به آن توده شل و به روز تشکیل توده شل ، روز صفر کمپوست سازی می گویند. بهتر است که در این روز با آب پاشی مجدد نقاطی از توده را که خشک هستند، خیس کرد. این امر به ویژه برای کود مرغی که معمولاً خشک است ضروری است

پس از روز صفر کمپوست را در روزهای دوم ، چهارم ، ششم و هشتم زیر و رو می کنیم و خوب به هم می زنیم. و دوباره به شکل گنبدی دپو می کنیم . این عمل باعث هوادهی کمپوست و یکنواختی عمل تخمیر در کل توده می شود. از روز صفر کمپوست سازی تا روز میک آپ جهت تامین رطوبت از دست رفته کمپوست از آب کثیف استفاده می کنیم . اگر مقدار آب کثیف کفایت نکرد در این مرحله نیز می توان از آب تمیز استفاده نمود. (نباید رطوبت کمپوست کمتر از 70درصد بشود)

پدیده دود کشی :

هوای تازه حاوی اکسیژن از بقل های توده کمپوست وارد آن شده و از مرکز بالایی آن خارج می شود. این جریان هوا ، پدیده دود کشی گفته می شود. این جریان بر اثر اختلاف دمای مرکز کمپوست و محیط پیرامون آن بوجود می آید. در فصول سرد سال به علت اختلاف زیاد دمای گفته شده این جریان با شدت بیشتری انجام می شود و به این ترتیب احتمال بی هوازی شدن واکنش های کمپوست بوجود نمی آید.ولی در فصول گرم سال به علت کاهش اختلاف دمای گفته شده شدت جریان کاهش یافته ، احتمال بی هوازی شدن واکنش های کمپوست بوجود می آید. جهت رفع این عیب در فصول گرم سال نسبت به فصول سرد سال توده کمپوست با عرض و ارتفاع کمتر قالب زنی می شود. این توده حداکثر دارای ابعاد طول و عرض و ارتفاع 1.8 متر می باشد.

چنانچه عمل کمپوست سازی که با انباشتن توده های مرطوب کاه وکلش بر روی هم آغاز می‌شود به طور مناسب صورت گیرد، درجه حرارت درون توده کمپوست در اثر تخمیر هوازی ناشی از فعالیت باکتری ها و دیگر میکروارگانیسمها بتدریج افزایش می‌یابد. لذا در سومین روز پس از انباشتن توده کمپوست (شامل تمامی مواد فرمول انتخاب شده است بغیر از سنگ گچ و حشره کشها) ، درجه حرارت مرکز توده کمپوست به 70 تا 74 درجه سانتیگراد می‌رسد. به این ترتیب، ‌جمعیت میکروارگانیسم های حرارت دوست یا مقاوم بحرارت افزایش می‌یابد و لذا حرارت زیادی ایجاد می‌شود. پس از افزایش جمعیت اکتینومایست های گرمادوست، عمل تخمیر ادامه یافته و جایگزین باکتریها و قارچها می‌شوند و در نتیجه این حرارت اغلب پاتوژن ها و آفات مضر از بین می‌روند. از آنجا که ارگانیسم های تخمیر کننده، هوازی بوده و به آب و اکسیژن زیادی نیاز دارند، به توده کمپوست مرتباً آب اضافه شده و برای افزایش اکسیژن درون توده عمل برگرداندن توده را انجام می دهیم. کمبود رطوبت باعث اختلال در عمل میکروارگانیسمها شده و ازدیاد رطوبت باعث کاهش اکسیژن توده کمپوست شده، موجب تخمیر بی هوازی و ایجاد بوی بد در کمپوست می‌شود که در چنین کمپوستی بذر قارچ نمی‌تواند بخوبی رشد کند.

---

مرحله میک آپ(Make Up) :

روز دهم پس از روز صفر کمپوست سازی ، روز میک آپ نامیده میشود در این روز پودر سنگ گچ به توده کمپوست اضافه شده و توده کمپوست از شکل گنبدی به شکل مکعب مستطیل آرایش می شود. که به این عمل قالب زنی می گویند.

پس از روز میک آپ در روز های 12 ، 14 و 15 قالب کمپوست را مجددا قالب زنی می کنیم. از روز میک آپ (Make Up) جهت تامین رطوبت از دست رفته کمپوست از آب تمیز استفاده می کنیم.

قالب زنی باید طوری انجام شود که به هدف خود یعنی فراهم کردن گرمای مناسب جهت شروع وتحریک و تشدید فعالیتهای تخمیر میکروبی دست یابد. بنابراین ابعاد قالب مهم است. عرض یک قالب باید در شرایط آب و هوایی گرم کمتر و در شرایط آب و هوایی سرد بیشتر باشد. اما معمولاً عرض یک قالب را در حدود یک متر تا دو متر و ارتفاع آن را ۲/۱ تا ۵/۱ متر در نظر می گیرند. در انتخاب طول قالب محدودیتی وجود ندارد.

در هنگامیکه قالب را به هم می زنیم، در نقاطی که لزجی و به هم چسبیدگی کاه وکلش دیده می شود، از مقداری سولفات کلسیم هیدراته یا همان گچ کوره نرفته (پودر سنگ گچ) استفاده شود.

نکته مهم: در هیچیک از مراحل فاز یک دمای توده نباید بالاتر از 75درجه سانتیگراد فراتر برود در غیر اینصورت مواد غذایی مورد نیاز و مفید در توده کمپوست سوخته و از بین خواهند رفت همچنین این دما نبایستی کمتر از 40درجه بشود.

 

معیار های استاندارد پایان فاز 1 کمپوست سازی :

1) معیار های فیزیکی :

رنگ: رنگ کلش کمپوست از طلایی به قهوه ای تیره تبدیل می شود.

بو: بوی شدید آمونیاک به مشام می رسد.

سختی: اگر مقداری از کلش کمپوست را برداشته و با دو دست از یکدیگر جدا کنیم مقداری مقاومت احساس می کنیم . زیرا مراحل کمپوست سازی تمام نشده و کلش کمپوست کاملا پوسیده و هوموس نشده است.

2) معیار های شیمیایی:

میزان رطوبت (72 - 75 %)

میزان ازت (1.7 - 1.9 %) به ازای وزن خشک مواد

میزان آمونیاک (0/15 %)

نسبت کربن به ازت (C/N) = (20 - 22 )

اسیدیته PH: 8.5

در روز 16 پس از انجام آزمایشات مربوطه کمپوست را جهت طی نمودن مراحل فاز 2 کمپوست سازی به تونل پاستوریزاسیون منتقل می کنیم.

---

 

مراحل فاز2 :

1) لول کردن: یعنی هم سو و یکسان نمودن دمای نقاط مختلف کمپوست در داخل تونل پاستوریزاسیون .

این مرحله در دمای 45 - 50 انجام می شود. کمترین و بیشترین زمان انجام این مرحله در کارخانه ملارد 5 - 12 ساعت

می باشد.

2) میت آپ : در این مرحله مقداری بخار آب به توده کمپوست تزریق می کنیم تا فعال شده و دمای آن افزایش یابد. افزایش دما در این مرحله تدریجی بوده و به ازای هر ساعت 1 - 1.5 درجه سانتی گراد می باشد. تا به دمای 58- 59 درجه سانتی گراد برسد.

دلیل افزایش تدریجی دما در این مرحله عبارتند از :

الف) عدم ایجاد استرس دمایی در میکروارگانیسم های مفید.

ب) کنترل راحت افزایش دما و توقف دما در 58 - 59 درجه سانتی گراد.

3) پاستوریزاسیون : در دمای 58 - 59 درجه سانتی گراد و مدت 8 الی 10 ساعت پاستوریزه می شود.

اهداف پاستوریزاسیون :

الف) هضم انواع عوامل بیماری زا (پاتوژن ها) و آفات

ب) فعال نمودن میکروارگانیسم های گرما دوست (ترموفیل)

نکته: در دمای کمتر از 57 درجه سانتیگراد عمل پاستوریزه به خوبی انجام نمی شود و تعدادی از میکرو ارگانیسم های غیر مفید باقی می مانند و در دمای بالاتر از 60 درجه سانتیگراد میکرو ارگانیسم های مفید از بین می روند .

4) سرد کردن اولیه : در این مرحله دمای کمپوست را به ازای هر ساعت 1- 1.5 کاهش می یابد تا به دمای 47- 48 درجه سانتی گراد برسد.

5) شیرین کردن : این مرحله در دمای 47- 48 درجه سانتی گراد و مدت تقریبا 5 روز انجام می شود.

در این مرحله میکروارگانیسم های مفید مانند قارچ های گرما دوست و اکتینومیست ها فعال شده و عمل آمونیاک گیری از توده کمپوست انجام می شود. در پایان این مرحله مقدار آمونیاک کمپوست توسط وسیله ای بنام دراگرتیوپ از هوای کانال برگشتی تونل اندازه گیری می شود.اگر میزان آمونیاک 30ppm یا کمتر باشد. می توان مرحله بعد را انجام داد و در غیر این صورت تا کاهش میزان آمونیاک کمپوست به حداکثر 30 ppm این مرحله ادامه پیدا می کند.

6) سرد کردن جهت بذر زنی :

در این مرحله دمای کمپوست به ازای هر ساعت 3- 4 در جه سانتی گراد کاهش داده تا به دمای 25 درجه سانتی گراد برسد.

سپس کمپوست را از تونل خارج کرده و با اسپان قارچ تلقیح می کنیم و به سالن تولید منتقل می کنیم . تنها روش اضافه کردن اسپان قارچ به کمپوست در ایران روش مخلوط بوده و جهت تلقیح هر 1000 کیلوگرم کمپوست ، تقریبا 10 - 12 کیلوگرم اسپان قارچ مصرف می کنیم.

---

نکات پایانی:

اگر مرحله آمونیاک گیری به نحوه احسن انجام نشود مشکلات زیر بوجود می آید:

الف) اسپان قارچ به مقادیر ناچیز آمونیاک (حتی 20 ppm) حساس بوده و در حضور آمونیاک از بین می رود. در نتیجه محصول تولید نمی شود.

ب) در کمپوست حاوی آمونیاک قارچ هرز یا رقیب کلاهک دارای از خانواده کاپریموس (کلاهک) یا (کلاهک جوهری) رشد می کند. این قارچ از نظر سازگاری با شرایط محیطی و جذب مواد غذایی بر قارچ خوراکی ما ، برتری داشته و سریعا در بستر مستقر می شود.

فایر فنگ (نیش آتشین ) : بقایای میکروارگانیسم های مرحله آمونیاک گیری پس از خارج نمودن کمپوست از تونل پاستوریزاسیون به شکل لکه های سفید مایل به خاکستری بر روی کلش کمپوست با چشم غیر مسلح به راحتی دیده می شود. که به آن فایرفنگ یا نیش آتشین می گویند.

معیارهای استاندارد پایان دوره 2(فاز دوم) کمپوست سازی:

الف) معیارهای فیزیکی :

1) رنگ : رنگ کلش کمپوست قهوه ای تیره با لکه های سفید مایل به خاکستری (قهوه ای تیره)

2) بو : از کمپوست دیگر بوی آمونیاک به مشام نمی رسد. (کمپوست بوی شیرین علف تازه می دهد)

3) سختی : اگر مقداری از کلش کمپوست را برداشته و با دو دست جدا کنیم ، مقاومتی احساس نمی کنیم زیرا با عنایت به اتمام مراحل کمپوست سازی کلش گندم کاملا پوسیده و هوموس شده است.

4) آزمایش انگشت: مالش کمپوست توسط دو انگشت شصت و سبابه و عدم چسبندگی کمپوست، نشان از کیفیت خوب آن دارد.

 

 

 

ب) معیار های شیمیایی:

 

1) میزان رطوبت : 68 تا 70 درصد

2) میزان ازت  2.2% به ازای وزن خشک مواد

3) نسبت کربن به ازت C/N : 16

4) اسیدیته PH : 7.5

5) EC : بین 0.5 تا 1 میلی موس.

 

 

منبع :

مهندس زارعی

http://gharchha.blogfa.com/post/31

پرورش و نگهداری درخت مو - انگور

تهیه زمین و بستر سازی:
در این زمینه، بایستی همزمان دو کار متفاوت انجام گیرد:
. در حوزه نفوذ ( اطراف تنه ) می بایست نفوذپذیری را افزایش و روان آبی را کاهش داد به این منظور، باید این منطقه را شخم زد از مالچ و از مواد جاذب الرطوبه، کود دامی و مواد آلی نیز در این منطقه استفاده کرد.
. سطح زمین را بصورتی شیب بندی کرد که برای هر درختچه مو یک حوزه آبگیر ایجاد شود، بطوریکه این حوزه آبگیر در فاصله بین دو بوته مجاور تقسیم شده باشد، با این کار ....

 

تهیه زمین و بستر سازی:
در این زمینه، بایستی همزمان دو کار متفاوت انجام گیرد:
. در حوزه نفوذ ( اطراف تنه ) می بایست نفوذپذیری را افزایش و روان آبی را کاهش داد به این منظور، باید این منطقه را شخم زد از مالچ و از مواد جاذب الرطوبه، کود دامی و مواد آلی نیز در این منطقه استفاده کرد.
. سطح زمین را بصورتی شیب بندی کرد که برای هر درختچه مو یک حوزه آبگیر ایجاد شود، بطوریکه این حوزه آبگیر در فاصله بین دو بوته مجاور تقسیم شده باشد، با این کارآبهای ناشی از بارندگی های فصلی را به سمت هربوته هدایت نموده و بدین ترتیب استفاده بهینه از نزولات جوی بعمل می آید.
- تامین نهال:
نهال مورد استفاده از ارقام مرغوب تجاری ، اصیل ، سالم و با کیفیت انتخاب شود که تحت نظارت کمیته فنی نهال استان تولید ودارای گواهی بهداشتی از مدیریت حفظ نباتات و مورد تایید موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال باشد، از نهال انگور سالم و مناسب برای تازه خوری که دارای حبه درشت، بازار پسند، بیدانه و خاصیت حمل و نقل بالا باشد استفاده شود.
استاندارد نهال انگور:
ارتفاع نهال حداقل 30 سانتیمتر و قطر آن یک سانتیمتر سن نهال از زمان کاشت قلمه حداکثر 2 سال باشد.

 

چاله کنی:
می بایست از اواخر مرداد تا اوایل شهریور ماه چاله های کاشت حفر شوند. ابعاد گودال 100×100 سانتی متر با ارتفاع 120 سانتی متر انتخاب می شود، البته در خاکهای حاصلخیزتر می توان ابعاد چاله ها را کمتر از میزان فوق الذکر در نظر گرفت. جهت پرکردن چاله های کاشت، علاوه بر خاک سطحی می توان از کود دامی ، پوشال برنج، سوپرجاذبها و یا مواد دیگری که نفوذپذیری خاک را افزایش می دهند استفاده کرد. معمولاً تا حدود 20 سانتی متر از ته چاله را با مخلوط کودهای دامی، فسفاته و پتاسه پر نموده و سپس بر روی آنها 30-20 سانتی متر خاک سطحی ( ترجیحاً خاک سبک ) ریخته و سپس قلمه انگور را که در حال گذراندن دوران خواب است داخل گودال می کاریم سطح چاله بایستی پایین تر از سطوح خاک اطراف بوده بصورتیکه با یک شیب ملایم آب اطراف را به چاله ها هدایت نماید، پس از سبز شدن قلمه، توصیه می شود از مالچ پلاستیکی روی سطح چاله استفاده کرده و آن را با لایه نازکی از خاک بپوشانند، این کار به منظور کاهش میزان تبخیر و تعرق، انجام می شود.

کاشت قلمه:
اگر در منطقه مورد کاشت، زمستان با یخبندان شدید توام باشد بایستی در اواخر زمستان اقدام به کشت قلمه نمود، لیکن اگر زمستان ملایم باشد می توان قلمه را در اواسط پاییز در محل اصلی کاشت در این حالت، آب حاصل از بارش باران و برف، باعث استقرار اولیه قلمه می شود. قلمه به طول یک متر خواهد بود که بصورت مورب در چاله قرار می گیرد(بهتر ایت از قلمه پاشنه دار استفاده شود).
فواصل کاشت انگور دیم به میزان بارندگی بستگی دارد و از 4*5متر در منطقه با بارندگی بیش از 500 میلیمتر تا 7*7 متر در مناطق با بارندگی 200 میلیمتر متغیر است. ( در مناطق با بارندگی 300-200 میلیمتر فواصل کاشت 6*6 متر است ).
در بسیاری از موارد کاشت نهال نتیجه بهتری از قلمه بدنبال خواهد داشت بخصوص اینکه دارای تلفات کمتری خواهد بود.
- انجام هرس فرم دهی:
پس از اینکه نهالهای انگور جدید کشت شدند سر نهال در 50 سانتی متری از سطح خاک قطع می شود. در طول اولین فصل رشد، جوانه برداری بهاره یا تابستانه که رشد درخت در فصل اول را هدایت می کند می تواند نخستین هرس دوره خواب را تسهیل نماید اما این عمل ضروری نیست. قطع شاخه های متقاطع، پاجوش و نرکها می تواند موثر باشد. به عنوان یک قاعده تا آنجا که ممکن است باید سطح برگ را بیشتر کرد تا رشد درخت به حداکثر برسد.
هرس انگور پس از اولین فصل رشد در تعیین شکل نهائی و عملکرد آن سرنوشت ساز است. حذف شاخه های غیراصلی غالباً نخستین هرس دوره خواب نامیده میشود.
در کاشت دیم بایستی طوری هرس کنیم که اولاً رشد رویشی بیش از حد نشود و ثانیاً نور زیاد به درون تاج نرسد. معمولاً هرس شدید زمستانه منجر به رشد رویشی زیاد از حد در تابستان خواهد شد که در کشت دیم، نامطلوب می باشد. اگر چه انجام هرس زمستانه در انگور ضروری است در کشت دیم حتی الامکان از بریدن شاخه های اضافی اجتناب می شود.
- پوشش و قیم گذاری نهال:
نهال هایی که واکاری می شوند می بایست از قیم برای هدایت رشد و حفاظت نهال در برابر باد استفاده گردد، پوشانیدن نهالها با شاخ و برگ درختان برای حفاظت آنها در برابر سرمازدگی زمستانه امری بسیار مهم می باشد.
- نگهداری باغ قبل از شروع باردهی:
این عملیات شامل مواردی نظیر شخم سالیانه بین ردیفها ، تهیه ، حمل و پخش کودهای دامی وشیمیایی، مبارزه با آفات، بیماریها و علفهای هرز، هرس و... می باشد.
-نیاز آبی:

آب مورد نیاز در کشت دیم : تنها در سال اول بمنظور استقرار بوته ها ، 2 الی 3 نوبت آبیاری در تابستان لازم است.
نیاز آبی انگور بر حسب منطقه و رقم 7-5 هزار متر مکعب برای هر هکتار در سال می باشد. در آبیاری قطره ای نیاز آبی حدود 5-4 هزار متر مکعب برای هر هکتار در سال می
تغذیه:
در زمان کاشت قلمه 150 گرم کودفسفاته و 150 گرم کود پتاسه بهمراه کود دامی پوسیده در چاله کاشت قرار می گیرد. میزان کود دامی مورد نیاز 10 تن در هکتار در زمان کاشت و سپس هر دوسال یکبار20 تن در هکتار می باشد. البته به منظور تولید میوه مطلوب و اقتصادی، تغذیه تکمیلی باغ دیم ضروری می باشد که بهتر است با استفاده از نتایج آزمون برگ و خاک انجام شود. ضمناً توصیه می شودکه کود نیتراته و پتاسه را بصورت سرک و سالانه در اوایل بهار و در صورت امکان بهمراه آبیاری تکمیلی، در اختیار گیاه قرار دهند.
- مراقبت و نگهداری:
در سالهای خشک و کم باران و در موارد حاد، معمولاً یک یا چند نوبت آبیاری تکمیلی انجام می دهند و همچنین به منظور جلوگیری از آفتاب سوختگی تنه از چسب چوب سفید یا رنگ پلاستیک سفید برای پوشش تنه استفاده می شود. ضمناً در سالهای کم آب بایستی مبارزه با علفهای هرز و کنه ها با جدیت و در چند نوبت انجام شود.
اجرای سیستم رو سیمی روسیمی
انتخاب نوع سیستم روسیمی یا کوردون به شرایط آب و هوای هر منطقه بستگی دارد . سیم مورد استفاده می بایست گالوانیزه از نوع مرغوب باشد و از نظر استحکام و مقاومت توان تحمل بار اضافه شده را داشته باشد. در صورتی که از آهن آلات برای پایه های استفاده شود زدن ضد زنگ برای پیشگیری از خورده شدن آهن ضروری است و اگر از پایه های بتنی استفاده شود عیار بتن مورد استفاده باید طوری باشد که بتواند مقاومت کافی را ایجاد کرده و در برابر یخبندانهای زمستانه دوام کافی را داشته باشد. ( عیار سیمان 250 باشد ) همچنین استفاده از میلگرد مناسب در درون بتن پایه ها الزامی است. ( رعایت کلیه اصول مربوط به استحکام بتن از جمله دانه بندی و نوع شن و ماسه و استفاده از ویبره و ... ضروری است ). فواصل پایه ها از یکدیگر حداکثر 6 متر و از مهار بتنی یا مهارکششی برای ثابت نگهداشتن ستونهای ابتدا و انتهای خط استفاده شود.
پایه ها می بایست طوری در خاک قرار گیرند و مهار شوند که در اثر بار حاصل از شاخ و برگ و میوه های باغ و همچنین سرعت و قدرت باد منطقه دچار خمش یا جابجایی نشوند.

کنترل علف های هرز : پابیل بموقع تاکستان ، استفاده از علف کش های قبل از رویش علف هرز، استفاده از علف کش های عمومی بصورت هدایت شده بین ردیف .
-عملیات ذخیره و حفظ رطوبت:
به منظور افزایش ظرفیت نگهداری آب خاک در منطقه ریشه از مواد جاذب الرطوبه مثل خاک برگ، پوکه های معدنی، کود دامی، مالچ و سوپرجاذبها استفاده می شود که بویژه سوپرجاذبها قادرند تا چندین برابر وزن خود آب جذب کرده و ضمن بهبود نفوذپذیری خاک، در جذب و نگهداری رطوبت و در اختیار گذاشتن آن برای گیاه در مواقع مورد لزوم موثر باشند. بطور کلی در کاشت دیم بایستی طوری عمل کرد تا از یک بارندگی مختصر، حداکثر بهره برداری بعمل آید و آب در نواحی بین درختان جاری شده ( نفوذ نکند ) و به سمت منطقه ریشه (حوزه نفوذ) هدایت شود، این کار به روشهای مختلفی صورت می پذیرد که از جمله می توان به:
نوارهای کنتوری، تراسهای کنتوری، تراسهای ابرویی، انواع بانکتهای هلالی، مثلثی و قایقی شکل، ریز حوضه مربعی، کرت بندی و نیم بندهای دایره ای اشاره نمود.

هرس پس از کاشت : بهتر است سربرداری قلمه های کاشته شده پس از پایان خطر یخبندانهای بهاره انجام گیرد بطوریکه شاخه هایاضافی حذف و تنها دو جوانه سالم بر روی قویترین شاخه باقی بماند.
2- هرس فرم : با توجه به عادت رشد ارقام مهم انگور دیم استان ، هرس فرم بصورت پاچراغی کوتاه انجام گیرد. به عبارتی بوته مو طی سالهایاولیه به گونه ای هرس گردد که فقط یک تنه اصلی داشتباشد و بازوها از ارتفاع نیم متری منشعب شده باشند.
3- هرس باردهی : انجام هرس تعادلی بصورت سبک (فرمول 20+40 برای ارقام رشه و خوشناو) با حفظ فرمبوته و باقی گذاشتن شاخه های جانشین
* انجام هرنوع هرس می بایست بوسیله قیچی ضدعفونی شده با محلول 10% وایتکس انجام گیرد تا از انتقال بیماریهای مهم جلوگیری شود.
*بهترین زمان هرس خشک، اوایل بهار قبل از باز شدن جوانه هاست. اگر بوته ها زودتر هرس شوند، بیشتر در معرض خطر یخبندان قرار می گیرند.
4- کوددهی : بر اساس آزمون خاک و آزمون برگ ، مصرف کود دامی پوسیده به همراه کودهای شیمیایی بصورت چالکود ، یک ماه قبل از بیدارشدن بوته های انگور انجام گیرد. در صورتیکه آزمایشخاک قبل از احداث باغ انجام شده باشد، برای کنترل وضعیت تغذیه لازم استدر مرحله پس ازریزش گل از برگهای روبروی میوه نمونه برگ به همراه دمبرگ تهیه و میزان عناصر ازت ،پتاسیم و فسفر تعیین و براساس نتایج آزمون خاک و آزمون برگ توصیه کودی انجام گیرد.
* روش چالکود : حفر 4-2 چاله به عمق 30 سانتیمتر و به فاصله 50-30 سانتیمتر از تنه درخت و یا توزیع کود در فاصله 50-30 سانتیمتری اطراف تنه و مدفون نمودن آن با بیل.
- به منظور افزایش تشکیل میوه انجام محلولپاشی با کودهای اوره، سولفات روی و اسید بوریک با غلظت 15 در هزار(به نسبت مساوی از هر کود) بلافاصله پس از هرس خشک و قبل از باز شدن جوانه ها توصیه می گردد.
5- کنترل آفات و امراض :

مبارزه با آفات : آفات مهم انگور به شرح زیر می باشد :
1. زنجره مو
2. زنجرک مو
3. خوشه خوار انگور
و بیماری های انگور عبارت اند از :
1. بیماری سفیدک دروغین یا داخلی مو
2. بیماری پوسیدگی سفید ریشه ی مو
3. بیماری سفیدک سطحی یا حقیقی مو
شایع ترین بیماری بوته ی انگور سفیدک سطحی یا حقیقی مو می باشد که عامل آن گونه ای از قارچ ها به نام تر پازول ها است . جهت مبارزه با این نوع بیماری گوگرد جامد را به شکل پودر روی برگ ها می پاشند همچنین برای این کار از قارچ کش آبی توپاس استفاده می کنند این عمل 3 بار در تابستان به فاصله ی 1 ماه انجام می شود .

- زنجره مو : استفاده از سموم تماسی هنگام تخم ریزی حشره بالغ، هرس و انهدام شاخه های تخم ریزی شدهدراواسط تابستان، مصرف سموم فسفره گرانوله هنگام پابیل و پاشیدن سموم پودریمانند لیندین یاسوینرویخاک در قسمت سایه انداز بوته در اواخر بهار و اوایل تابستان.
- زنجرک مو : استفاده از حشره کش های سیستمیک یا سموم فسفره نفوذی در اواسط فصل ( 15 روزقبل از برداشتمیوه بصورت غوره)
-کنه نمدی مو: مصرف ترکیبات گوگردی علیه سفیدک این بیماری را نیز کنترل می کند. یا مصرفکنهکشبعداز تشکیل میوه
- خوشه خوار مو: استفاده ازحشره کش های فسفره نفوذی در فصل رشد 3-2 بار بر اساس اطلاعیه حفظ نباتات
- گال باکتریایی مو: استفاده از قلمه های ریشه دار گواهی شده و عاری از بیماری، استفاده از قیچی ضدعفونی شده و جلوگیری از تماس قیچی باغبانی آلوده با بوته های سالم، سوزاندن بوته های آلوده به همراه طوقه و ریشه و ضدعفونی محل استقرار بوته با آب آهک.حفاظت تنه و شاخه ها در برابر سرمای شدید زمستان.
-سفیدک پودری: ایجاد تهویه با انجام هرس مناسب و مصرف کالکسین یا استفاده از سموم حفاظتی یا گوگرد2بار پس از تشکیل میوه به فاصله 15 روز (مصرف سموم گوگردی در دمای بیش از 30 درجه انجام نگیرد).
- بیماریهای ویروسی: استفاده از قلمه ریشه دار گواهی شده و سالم، انهدام بوته های آلوده، کنترل ناقلین و کنترل علفهای هرز .
- آفتابسوختگی : هرس مناسب، تقویت بوته ها ، ایجاد چاله اطراف تنه جهت افزایش ذخیره رطوبت.
- کنترل علف های هرز : پابیل بموقع تاکستان ، استفاده از علف کش های قبل از رویش علف هرز، استفاده از علف کش های عمومی بصورت هدایت شده بین ردیف .

مرحله برداشت :
- زمان برداشت : بهترین زمان برداشت انگور هنگامی است که دم خوشه ها شروع به خشبی شدن کند.
- روش برداشت : خوشه ها بوسیله قیچی باغبانی یا چاقوی تیز به گونه ای برداشت شوند که هیچ نوع فشار یا آسیب مکانیکی به حبه ها وارد نشود. هنگام بسته بندی حبه های فاسد و خوشه های آسیب دیده جدا گردند.

تصاویر کشت دیم :

این تصاویردرختچه های انگور دیم در جنگل گناورکن روستای جفریز گوغر را نشان می دهد,انگورهای بش در این منطقه در فصل پاییز و همزمان با گردوچینی برداشت می شوند این درختچه ها به لحاظ اینکه با آب باران تغذیه می شوند حدود20 سالی دارند البته پیشینه ی کاشت انگور در این جنگل قرق به قرون گذشته می رسد و به نقل از بزرگترها درختان انگور سیاه بزرگی در این منطقه وجود داشته که با شتر محصولات آن را به اطراف می برده اند

انگور خاصیت ضد چاقی، ضد پیری و ضد دیابت دارد

متخصصان تغذیه ترکیبی را در انگور شناسایی کرده‌اند که خواص آنتی اکسیدانی و اثرات مفید و مثبت دیگری برای بدن دارد.به گزارش ایسنا، این متخصصان در آزمایشات جدید خود دریافته‌اند که این ترکیب موسوم به «رسویراترول» می‌تواند تاثیر سودمند نوعی هورمون چربی را در بدن افزایش دهد.
«رسویراترول» فعالیت هورمون «آدیپونکتین» را تحریک می‌کند. این هورمون از سلولهایی تولید می‌شود که چربی را می‌سازند و ذخیره می‌کنند. هورمون آدیپونکتین تاثیرات سودمند بسیاری روی مشکلات پزشکی ناشی از چاقی دارد.

به گزارش روزنامه یو اس ای تو دی، دکتر فنگ لیو، استاد داروشناسی و عضو انستیتو طول عمر و مطالعات سالمندی بارشاپ در مرکز علوم بهداشتی دانشگاه تگزاس در این باره اظهار داشت: هم آدیپونکتین و هم رسویراترول هر دو نقش ضد چاقی، ضد مقاومت انسولینی و ضد پیری دارند.

دکتر لیو تصریح کرد: نتایج این مطالعات برای افراد چاق، دیابتی و سالمندان جالب توجه و مفید است.

همچنین این یافته اطلاعات مهمی را در زمینه تولید داروها و روش‌های درمانی جدید برای بهبود این قبیل مشکلات و بیماریها ارائه می‌کند.

جزئیات این آزمایشات در مجله «شیمی بیولوژی» منتشر شده است

  منابع :

bostane.ir - forum.niksalehi.com - bbk-iran.com - irajsargazi.persianblog.ir - boostane.ir - zaarch.blogfa.com -  kordestan.womenhc.com