لیمو

 
لیمو ترش از درختانی است که به دلیل عطر خوش میوه ها و طعم ترش مزه آنان مورد توجه قرار می‌گیرد. البته در بین مرکبات گونه های مختلفی هستند که میوه های ترش مزه دارند و با نام کلی و عمومی لیمو شناخته می شوند اما در بین این گونه ها ، دو نمونه از محبوبیت بیشتری برخوردار هستند. یکی از آنان Citrus limon است که در کشور ما با نام لیمو ترش مازندرانی (ایتالیایی و نام انگلیسی Lemon) و دیگری با نام علمی Citrus latifolia است که با نام لیمو ترش شیرازی (ایرانی و نام انگلیسی Lime) شناخته و معرفی می شوند.

لیمو ترش مازندرانی،این درختان همیشه سبز ۶-۳ متر ارتفاع دارند و معمولا تیغ‌های تیزی نیز بر روی شاخه های آنان وجود دارد. برگها وقتی تازه و جوان هستند ته مایه‌ای از رنگ قرمز دارند که با بالغ شدن برگ از بین می رود. جوانه های گل قرمز رنگ هستند اما گلهای معطر این گیاهان به رنگ سفید هستند و به شکل منفرد و یا در دسته‌های چندتایی در محور برگها شکل می گیرند. میوه ها بیضی شکل و زرد رنگ هستند و حدود ۱۲-۷ سانتیمتر طول دارند و سطح میوه تا حدودی ناصاف است. مهمترین نام انگلیسی این لیمو Lemon است.

لیمو ترش شیرازی (ایرانی) ،در واقع از دو رگه گیری بین لیموی مازندارنی و بالنگ بدست آمده است. در واقع این نوع لیمو همان درختی است که بیش از سایر مرکباتی که میوه های ترش مزه دارند به شکل تجاری در سراسر دنیا و در مکانهایی که آب و هوای مناسبی دارند و به منظور تولید تجاری این میوه کشت می شوند.یکی از دلایل این مسئله تحمل بیشتر این گونه از درختان در برابر سرمای هوا و در مقایسه با سایر درختان مرکبات است که میوه های مشابه و ترش مزه تولید می کنند. درختان لیمو ترش شیرازی ۶-۵/۴متر ارتفاع دارند . ساقه های آنان مقدار کمی خار دارد و یا حتی بدون خار است . برگها نیز کمی معطر هستند و هنگام جوانی ته مایه ای از رنگ ارغوانی دارند اما بعدا همگی سبز رنگ می شوند. جوانه های گل ته مایه ای از رنگ ارغوانی دارند اما گلها سفید رنگ هستند . میوه ها پوستی نسبتا صاف و سبز رنگ دارند و اگرچه میوه های بالغ در نهایت زرد رنگ می شوند اما هنگامی که سبز رنگ هستند از درخت جدا و مصرف می شوند. میوه ها بدون هسته و یا تقریبا بدون هسته هستند و نسبت به سایر لیموها ، میوه های درختان لیمو ترش شیرازی ماندگاری بیشتری بعد از برداشت از خود نشان می دهند. این لیمو در زبان انگلیسی معمولا Lime خوانده میشود.

شرایط محیطی

آبیاری : درختان لیمو ترش به طور کل و البته زمانی که بالغ هستند دوره های کوتاه مدت خشکی را به خوبی تحمل می کنند اما برای تولید میوه مناسب و بخصوص برای درختان جوانی که تازه کشت شده اند می بایست برنامه منظم آبیاری را در نظر گرفت . برای درختان جوان تازه کشت شده بهتر است که در طی ماه اول کاشت هر ۳-۲ روز یکبار نسبت به آبیاری درخت اقدام کرد اما بعد از گذشت یک ماه، فاصله آبیاری را افزایش داد و به هر هفته یکبار و یا هر ۱۰ روز یکبار رساند. درختان بالغ نیز به همین صورت هستند یعنی اگر نزولات آسمانی در حدی نیست که نیاز آبی گیاه را فراهم کند هر ۱۰ روز یکبار نیاز به آبیاری درختان بالغ است تا دچار ریزش غنچه و میوه های کوچک و یا ریز شدن محصول تولیدی و کم آب شدن آن نشود. هنگام هر نوبت آبیاری بهتر است که خاک اطراف تنه گیاه تا شعاع حداقل ۳۰ سانیتمتری و عمق ۹۰ سانتیمتری به خوبی مرطوب شود. اینکه چه میزان آب لازم است تا در این عمق نفوذ کند و آنرا مرطوب کند بستگی به بافت خاک دارد یعنی بافت خاک هر مقدار سبک تر باشد به دلیل سرعت بیشتر نفوذ آب در خاک به حجم آب کمتری نیاز داریم تا به عمق ۹۰ سانتیمتری برسد و در مورد خاک سنگین نیز به حجم آب بیشتری نیاز است. معمولا در خاک با بافت متوسط اگر سطح رویین خاک را در نظر بگیریم و روی این سطح را با آب به ضخامت ۸-۷ سانتیتمتر بپوشانیم ، این حجم از آب برای نفوذ در عمق ۹۰ سانتیمتری و مرطوب کردن این عمق از خاک کافی است. همانطور که درختان لیمو بهتر است خشکی نکشند، آبیاری بیش از اندازه و مرطوب بودن خاک می تواند یکی از دلایل عدم گلدهی این درختان باشد. به همین دلیل برخی از پرورش دهندگان ترجیح می دهند زمانی که سطح خاک تا عمق ۱۰-۷ سانتی خشک شد، سپس اقدام به آبیاری درختان لیمو کنند .

نور: درختان لیمو ترش را باید در مکانی با نور کامل و مستقیم آفتاب کاشت یعنی در مکان کاشت باید رزوانه حداقل ۸-۶ ساعت نور مستقیم آفتاب وجود داشته باشد. کمبود نور از جمله دلایل ریزش گلها و یا حتی در صورت شدید بودن این مسئله عدم گلدهی درخت است . البته نور بیش از اندازه و بیش از ۱۲ ساعت در طی روز به خصوص در مناطقی که تابستانهای گرمی نیز دارند موجب سوختن نوک و حاشیه برگها و ریزش غنچه های گل می شود. نبابراین در چنین مناطقی بهتر است که گیاه را در جایی بکاریم تا از سایه در طی بعد از ظهر برخوردار باشد.

دما: درختان لیمو ترش به طور کل در مقایسه با سایر مرکبات به سرما حساسیت بیشتری دارند اما در میان آنان لیموترش شیراز تحمل بیشتری نسبت به سرما از خود نشان میدهد. مثلا لیمو ترش مازندرانی دما را تا حدود ۴- درجه تحمل می کند و بعد از برگهایشان خواهد ریخت اما لیمو ترش شیراز در ۵/۶- این اتفاق برایش روی می دهد و در ۷- درجه سانتیگراد درخت از بین خواهد رفت. اما توجه کنید اگر بخواهیم آسیبی در اثر سرما به این گیاه وارد نشود بهتر است که اصلا دما در طی زمستان زیر صفر نزول نکند. زیرا در چنین شرایطی و دمایی، قطعا به گلها و میوه های جوان این گیاهان آسیب می رسد و از بین خواهند رفت. درختان لیمو ترش همانند سایر درختان میوه نیاز سرمایی دارند تا بتوانند توانایی تولید گل و میوه را بدست آورند و نیاز سرمایی آنان ۳۰۰ ساعت دمای زیر ۲۰ درجه است که البته چندان هم سرد نیست و بهتر است کلمه هوای خنک را برای آن استفاده کرد.البته برخی منابع علمی دمای مناسب برطرف شدن نیاز سرمایی این درختان را حدود ۱۵ درجه اعلام کرده اند. همچنین این درختان به طور کل در مناطقی که تابستانهای نسبتا خنکی دارند بهتر رشد می کند و با تابستانهای بسیار گرم سازگاری ندارد مگر اینکه از آبیاری مناسب و همچنین محافظت از نور در طی بعد از ظهر برخوردار باشد.

خاک: درختان لیمو خاکی با زهکش خوب و کمی اسیدی نیاز دارند. یعنی در مناطقی که خاک گچی است (اسیدیته بیش از ۵/۷) این درختان رشد خوبی نخواهند داشت. همچنین این درختان بخصوص لیمو ترش مازندارنی خاکهای فقیر را به خوبی تحمل کرده و در این خاکها رشد می کنند. فاصله کاشت درختان لیمو حدود ۷-۶ متر از یکدیگر است. کوددهی این درختان در سه مقطع زمانی در طی سال انجام می شود که این مقاطع عبارتند از اواخرزمستان/ اوایل بهار – اواخر بهار/اوایل تابستان – اواخر تابستان) .

توجه۱- برای درختان جوان بخصوص در سال اول و دوم رشد کودهایی با درصد نیتروژن پایین توصیه می شود تا گیاه دچار سوختگی ریشه نشود. قویترین کودی که برای چنین درختانی توصیه می شود سولفات آمونیم است.

توجه ۲- بعد از دادن محلول کود به خاک اطراف گیاه ، آنرا به خوبی آبیاری کنید تا کود به اکثر ریشه های گیاه برسد.

توجه ۳- فاصله حداقل ۱۰-۵ سانتیمتری را بین مکان کوددهی و تنه گیاه رعایت کنید

توجه ۴- گاهی برخی افراد که به شکل شخصی و خانگی نسبت به نگهداری درختان مرکبات اقدام می کنند تمایلی به استفاده از کود شیمیایی ندارند می توانند از خاک برگ استفاده کنند بدین صورت که با شروع فصل بهار خاک برگ را به ضخامت حدود ۵ سانتیمتر در اطراف درخت و البته با در نظر گرفتن فاصله ۵ سانتیمتر از تنه اصلی درخت بر روی سطح خاک پخش می‌کنیم و هر سال این عمل را در فصل بهار تکرار می کنیم. در شیوه بکارگیری خاک برگ به جای کود شیمیایی ممکن است کمبود عنصر فسفر پیش آید که برای مرتفع ساختن این مشکل می توان از ماده ای همانند پودر استخوان استفاده کرد. این پودر بر روی سطح خاک پاشیده می شود به تدریج همراه آبیاری حل شده و فسفر آن مورد استفاده درخت قرار میگیرد.

توجه ۵- فسفر برای درختان مرکبات مهم است و یکی از عناصر نسبتا پرمصرف این درختان است و کمبود فسفر یکی از دلایل مهم عدم رشد مناسب این درختان به شمار می رود. البته باید دقت کرد که اگرچه وجود فسفر بسیار مهم است اما بیش بود این عنصر و زیاده روی در استفاده از آن بسیار بیش از کمبود آن به درختان مرکبات آسیب وارد می کند. برخی از پرورش دهندگان تجاری باغهای مرکبات از کودهای فسفر نیز علاوه بر سایر برنامه های کوددهی به شکل اضافی نیز استفاده می کنند. بدین صورت که در هنگام آماده سازی خاک باغ برای کاشت درختان مرکبات از ۴۵۴-۲۲۷ گرم کود فسفره استفاده می کنند و با خاک مخلوط می کنند و بعد از آن هر ۴-۳ سال یکبار از کودهای فسفره استفاده می‌شود. کودهای فسفره بهتر است که در عمق حدود ۳-۲ سانتیمتری سطح خاک قرار گیرند تا ریشه ها دسترسی بهتری به آنها داشته باشند.

درختان لیمو ترش را می توان در گلدانهای بزرگ پرورش داد در این صورت برنامه های کوددهی این درختان با درختانی که به شکل تجاری و در فضای آزاد متفاوت است معمولا برای این درختان کودهایی با نسبت ۱-۱-۲ هر سه ماه یکبار استفاده می شود.

هرس: برنامه هرس این درختان از زمان جوانی اکثرا به منظور جلوگیری از بلند شدن انان و کنترل ارتفاع آنان انجام می شود به نحوی که حداکثر تا حدود ۵/۳ متر باقی بمانند. تا زمانی که درخت به ارتفاع دلخواه نرسیده است معمولا هرسی نیز انجام نمی شود مگر در حد قطع شاخه هایی که مرکز درخت را بسیار شلوغ کرده اند و یا شاخه هایی که با هم در تماس هستند و مزاحم رشد هم می باشند و یاشاخه های سرمازده و آسیب دیده. در طی دوران رشد این درختان ساقه ها بسیار بلند و پر رشد که معمولا محصول چندانی نیز تولید نمی کنند، به اندازه یک سوم یا یک چهارم طولی که دارند سرزنی می شوند تا رشد ساقه های جدید تحریک شود.بهترین زمان هرس نیز بعد از اوج میوه دهی و قبل از اوج گلدهی بعدی است.

تکثیر: استفاده از بذر این گیاهان یکی از روشهای تکثیر درختان لیمو است. از زمان کاشت بذر تا بالغ شدن درخت و میوه دهی آن حدود ۷-۶ سال و حتی گاهی تا ۱۵ سال طول می کشد. کاشت بذر این درختان سخت نیست. بذرها را باید از درون میوه درآورد و با آب شست و به مدت ۸ ساعت در آب خیساند. اگر پوسته رویین و نازک هسته ها را جدا کنیم جوانه زنی بذرها ساده تر صورت می گیرد. اگر هم که جدا سازی این پوسته سخت است می بایست قبل از خشک شدن پوسته هسته نسبت به کاشت آن اقدام کرد . در مخلوط خاک برگ +شن بذرها را می کاریم و به اندازه حدود ۵/۱سانتیمتر بر روی آنان مخلوط خاک می ریزیم و مراقب هستیم تا سطح خاک همواره مقداری از رطوبت را داشته باشد. مکانی روشن و به دور از نور مستقیم آفتاب و با دمای حدود ۲۱ درجه برای جوانه زنی بذرها لازم است. بعد از جوانه زنی و به مدت ۶-۳ هفته نیز برای گیاهان جوان دمای حدود ۲۱-۱۸ درجه و حدود ۴ ساعت نور مستقیم مناسب است و بعد از آن می توان میزان نور را بیشتر کرد. قلمه گیری روش دیگر تکثیر درختان لیمو است. قلمه گیری در فصل اواخر فصل بهار /وایل تابستان و از درختان جوان و یا ساقه های جوان و تازه رشد کرده نتیجه بهتری خواهد داشت. طول قلمه ها حداقل ۱۰ سانتیمتر است و نباید حاوی گل و یا میوه باشد . تمامی برگها به جز۳-۲ برگ بالای قلمه جدا می شوند. جدا کردن پوست پایین قلمه به طول۵/۲ سانتیمتر و یا کاربرد هورمونهای ریشه زایی نیز به تحریک ریشه زایی کمک می کند. از مخلوط خاک برگ +شن می توان برای کاشت قلمه ها استفاده کرد و حدود نیمی از طول قلمه در بستر کاشت فرو می رود. دمای مناسب ریشه زایی حدود ۲۳- ۲۱ درجه است و نباید اجازه داد که سطح خاک رطوبت خود را از دست بدهد اما این به معنی خیس بودن همیشگی سطح خاک نیست. از غبارپاشی و همچنین کشیدن پلاستیک بر روی قلمه ها نیز به منظور حفظ رطوبت اطراف قلمه ها می توان استفاده کرد. ریشه زایی حدود ۴-۳ هفته طول می کشد و از زمان ریشه زایی قلمه تا زمانی که درخت تولید میوه داشته باشد حدود ۴-۳ سال زمان می برد. پیوند زنی نیز از دیگر روشهای تکثیر این یگاهان است که معمولا از روش پیوند شکمی یا T برای این منظور استفاده می شود. زمانی مناسب پیوند زنی از اواسط بهار تا اواسط پاییز است. پیوندک را بر روی پایه ای به ارتفاع حدود ۱۵ سانیتمتری از سطح خاک قرار می دهیم و مابقی طول پایه کوتاه می شود. توجه کنید که معمولا از پایه لیمو ترش برای درختان لیمو ترش استفاده می شود همچنین اگر در فکر بکارگیری پایه لیمو ترش برای سایر درختان مرکبات هستید باید به این نکته توجه کنید که این کار می تواند منجر به افزایش سرعت رشد شود اما تاثیر منفی بر روی طعم میوه مرکبات خواهد داشت مثلا پرتقالی ترش تر بدست خواهد آمد. همچنین هنگام تهیه پیوندک حتما از درختی که بالغ است (به مرحله میوه دهی رسیده است) پیوندک تهیه کنید اگر پیوندک را از درختان جوان که هنوز نابالغ هستند تهیه کنید بعد از عمل پیوند باید مدت زمانی بیشتر صبر کنید تا گیاه حاصل از عمل پیوند به توانایی گلدهی و میوه دهی برسد.

آفات و بیماری: از آفات درختان لیمو می توان به شته ، شپشک ،شپشک آردآلود نام برد. از بین بیماری ها نیز بیماری های قارچی لکه سیاه ، آنتراکنوز ، لکه روغنی ، پوسیدگی قهوه ای، بیماری قارچی ریزش میوه های نارس و همچنین شانکر باکتریایی نام برد.

 

منبع:

 

http://www.khuisf.ac.ir/ShowPage.aspx?page_=form&lang=1&sub=172&PageId=12651&tempname=manzar

راهنمای کشت چغندر قند

مقدمه

داشتن آگاهی لازم درباره مسایل مختلف کاشت هر محصول، در بالا بردن توان تولید، عملکرد و سوددهی آن نقش بسیار مهمی ایفا می کند. از این رو لازم است کشاورزان قبل از اقدام به کشت هر نوع محصول درباره مراحل مختلف کاشت، داشت و برداشت آن اطلاعات لازم و کافی را کسب کنند. این موضوع درباره چغندرقند نیز به عنوان یکی از زراعت های مهم و استراتژیک کشور صادق و بسیار پر اهمیت است. لذا شرکت قند اصفهان در راستای اهداف بلند مدت بخش کشاورزی خود که همانا افزایش میزان موفقیت کشاورزان در امر تولید و بالا بردن خصوصیات کمی و کیفی چغندر قند است، به اجرای برنامه های مفید آموزشی جهت کشاورزان طرف قرارداد بهایی خاص داده است. بدین منظور واحد کشاورزی این شرکت نسبت به تهیه سلسله مطالبی در مورد مسایل مختلف کشت چغندرقند، از انتخاب زمین تا برداشت محصول اقدام کرده است که انشاا… در زمان های مقتضی در اختیار کشاورزان قرار می گیرند. در این نشریه به بحث پیرامون شرایط محیطی مناسب و اصول کلی کشت چغندر قند پرداخته می شود.

 

محاسن کشت چغندرقند

کشت چغندرقند دارای محاسن زیادی می باشد که عمده ترین آنها عبارتند از:

1- چغندر یکی از اجزاء کلیدی متشکله اقتصاد کشاورزی ملی است.

2- چغندرقند نسبت به طیف وسیعی از شرایط آب و هوائی و خاک سازگار است.

3- چغندرقند از نظر ارزش غذائی در ردیف محصولاتی از قبیل برنج، ذرت، گندم، سیب زمینی و حبوبات است.

4- در حال حاضر امکان کشت کامل مکانیزه چغندرقند فراهم شده است.

 5- چغندرقند در تناوب زراعی به خوبی جای می گیرد و عمیق بودن ریشه و پاک بودن مزارع آن از علفهای هرز اجازه می دهد که در تناوبهای مختلف جایگزین شود. چغندر خاک را در بهترین شرایط برای کشت غلاتی که بعداَ کشت می گردند نگه می دارد و عملکرد غلات را بهبود می بخشد. چغندرقند گیاهی وجینی است که ضمن کم کردن تراکم (تعداد) علفهای هرز حاصلخیزی و پوکی خاک را بهتر می کند.

6- محصولات فرعی چغندر با ارزش است. سربرگ چغندر و همچنین تفاله مخلوط با ملاس به دست آمده بعد از بهره برداری کارخانجات، غذای دام است. چغندر قند گیاهی با دو محصول است، برگها جهت علوفه و ریشه جهت قند گیری.

7- ارزش اندام هوائی یک هکتار چغندرقند در بهبود حاصلخیزی خاک در صورتی که به خاک برگردانده شود برابر 20 تا 30 تن کود حیوانی است.

8- چغندرقند یک محصول تضمینی است و همه ساله خرید آن توسط دولت تضمین می گردد.

 

 

 

سازگاری چغندرقند

چغندرقند نسبت به شرایط مختلف محیطی دارای سازگاری نسبتا" زیادی می باشد. نسبت به سرما، گرما، شوری و خشکی تحمل خوبی دارد. با این حال برای رسیدن به حداکثر عملکرد، لازم است که برای آن همانند سایر گیاهان زراعی بهترین شرایط رشد را فراهم کرد. شرایط مناسب رشد چغندرقند به قرار زیرند:

1-حرارت:

بهترین رشد چغندر قند هنگامی صورت می پذیرد که حداکثر درجه حرارت در تابستان از 35 درجه تجاوز نکند و در پاییز نیز روزها آفتابی، دمای هوا در  شبها پایین و درجه حرارت حداقل به یخبندان نزدیک شود. در کل، حرارت مناسب  رشد  چغندرقند بین  20 تا 24 درجه سانتیگراد است.

حرارت مناسب جهت جوانه زدن بذر چغندرقند بین 15 تا 20 درجه سانتیگراد است. اما جهت رسیدن به چنین درجه حرارت و کشت در آن شرایط، لازم است که مدت زیادی از فصل رویش از دست رود و چنین امکانی عملا" وجود ندارد. بنابراین هنگامی که درجه حرارت متوسط روزانه به 4 تا 5 درجه سانتیگراد رسید، می توان نسبت به کشت بذور اقدام کرد.

2- نور:

چغندر قند گیاهـی روز بلند است و به نـور زیادی جهت رشد و تجمع قند در ریشه نیاز دارد. وجود نور کافی در اواخر دوره رشد، موجب زیاد شدن ذخیره قند و افزایش خواص کیفی چغندر قند می گردد. بدین منظور  باید فاصله صحیح بوته ها و تراکم مطلوب بوته در مزرعه را مورد توجه خاص قرار داد و ضمن کوشش در جهت حفظ سلامت برگها نسبت به کنترل سریع علف های هرز نیز اقدام عاجل انجام داد.

3- رطوبت:

با اینکه چغندرقند به خشکی مقاوم است، اما حصول یک عملکرد بالا، مستلزم وجود رطوبت کافی و برنامه ریزی دقیق آبیاری است. برای چغندرکاری معمولاً آبیاری معتدل و سبک سودمند است، برای تولید یک ریشه 500 گرمی حدود 40 تا 50 لیتر آب مورد نیاز است. کل آب مورد نیاز چغندر قند در طول دوره رشد در مناطق مختلف کشور را بین 7300 تا 13600 متر مکعب در هکتار ذکر کرده اند.

4- خاک:

خاکهای حاصلخیز دارای زهکشی مناسب، با بافت متوسط (رسی - شنی) و اسیدیته (pH ) خنثی تا کمی قلیایی (7 تا 2/7) برای چغنـدرقند منـاسب هستند. خاکهای دارای مقادیر زیاد سنگ ، خاکهای فشرده و سفت که معمولاً با فقدان مواد آلی همراه هستند، برای کشت چغندرقند مناسب نمی باشند. اصولاً، محیط خاکی مناسب برای چغندرقند محیطی است که در بین ذرات خاک آن هوای فراوان وجود داشته باشد و خاک، سفت و متراکم نباشد که مانع گردش و نفوذ آب شود.خاک سست و پوک اجازه می دهد که ریشه چغندر به صورت عمیق در زمین فرو رود و به خوبی رشد کند.

چغندرقند جز در مراحل اولیه رشد نسبت به شوری خاک مقاوم است. با این حال شوری بالای خاک به عنوان یک عامل محدود کننده در تولید چغندرقند به حساب می آید.

 

تاریخ کاشت:

به طور کلی نمی توان تاریخ دقیقی از لحاظ تقویمی برای کشت چغندرقند در هر منطقه بیان کرد. توصیه دقیق تاریخ کاشت بر اساس درجه حرارت صورت می پذیرد. کشت چغندر قند در اولین زمان ممکن پس از پایان یخبندانهای زمستانه (در اواخر اسفند و اوایل فروردین) امکان پذیر است. تاخیر در تاریخ کاشت، به خصوص در مناطق با دوره رشد کوتاه، منجر به کاهش عملکرد می شود. هنگامی که متوسط درجه حرارت روزانه به 4 تا 5 درجه سانتیگراد رسید، می توان بذر چغندرقند را کشت کرد. هنگام کاشت چغندر باید وضعیت زمین از لحاظ رطوبت مطلوب باشد.

 

مراحل آماده سازی زمین:

میزان محصول چغندرقند، تا حد زیادی بستگی به ساختمان خاک و آماده سازی بستر بذر دارد. عمق شخم، زمان شخم، کاربرد کود و استعمال علف کش ها پیش از ظاهر شدن جوانه های چغندرقند (جهت عاری شدن بستر کاشت از علف های هرز)، همگی از عواملی هستند که محیط کشت مناسبی برای بذرها و بوته های جوان چغندر ایجاد می کنند. بهترین زمان برای انجام شخم در مزارع مورد کشت فصل پاییز است که در این حالت امکان استفاده بهینه از ماشین آلات (در پاییز که به آنها نیاز نیست)، ذخیره سازی رطوبت مناسب درخاک، عدم تاخیر کشت در بهار و صرفه جویی در مصرف آب فراهم می گردد. از طرفی از ورود ماشین آلات سنگین جهت آماده سازی زمین در بهار به علت تعجیل زارعین در کاشت بهاره اجباراً قبل از گاورو شدن خاک جلوگیری می شود و تخریب اراضی به حداقل خواهد رسید.

در زمان شخم، کودهای فسفره، پتاسه، کودهای آلی و دامی در سطح مزرعه پخش می شوند که  تا عمق مناسبی با خاک مخلوط شوند. بهتر است فسفر مورد استفاده، از منبع سوپر فسفات و پتاسیم از منبع سولفات پتاسیم تامین شود. در شخم پاییزه، عمق شخم باید بین 30 تا 35 سانتیمتر بوده و زمین در وضعیت مناسبی از لحاظ رطوبتی (گاورو) باشد. بلافاصله پس از اتمام سرما لازم است که سایر مراحل آماده سازی زمین را انجام داد. در این زمان تنها نیاز به یک شخم سطحی با استفاده از گاو آهن قلمی است. چنین شخمی منجر به از بین رفتن علفهای هرز تازه سبز شده نیز می شود. جهت نرم کردن خاک و از بین بردن کلوخه های باقی مانده در زمین می توان از دیسک استفاده کرد. پس از انجام عملیات مذکور، با استفاده از ماله، سطح زمین به طور کامل تسطیح

 می شود. ماله کشی زمین همچنین منجر به فشرده شدن خاک و از بین رفتن فضاهای داخل خاک می شود و در نتیجه حالت مویینگی خاک و عمق کاشت یکنواخت را ممکن می سازد. نکته مهم آن است که در هنگام آماده سازی زمین، رطوبت خاک زیاد نباشد، در غیر این صورت ساختار خاک تخریب می شود.

 

انـواع بـذر و مقدار مصرف

بذور چغندرقند براساس تعداد جوانه هایی که ایجاد می کنند، به دو دسته کلی تقسیم شده اند:

1- بذور پلی ژرم (چند جوانه ای): بذوری که در نتیجه کشت آنها معمولا" بیش از یک جوانه (معمولاً 2 تا 5) تولید می شود را بذور پلی ژرم گویند.

2-بذور منوژرم (تک جوانه ای): بذوری که از کاشت آنها تنها یک جوانه حاصل می شود را منوژرم گویند.

بر اساس نوع بذر، قوه نامیه بذر، شرایط آب و هوایی،  روش کاشت، بافت و شوری خاک، قدرت حاصلخیزی زمین، زمان کاشت،  میزان و نحوه آبیاری، نحوه آماده سازی زمین و … مقدار بذر مورد استفاده در واحد سطح مزرعه متفاوت خواهد بود.

 به طور کلی در روش سنتی و در شرایط نامطلوب استفاده از 20 تا 25 کیلوگرم بذر پلی ژرم در هکتار کـافی است و در صورتی که زمین سنگین و شور باشد لازم است که از مقدار بذر بیشتری (حدود 30 کیلوگرم ) استفاده کرد. 

در روش کشت مکانیزه برای یک هکتار چغندرکاری، حدود 3-2 کیلوگرم بذر با قوه نامیه حداقل 90 درصد نیاز است که در فاصله خطوط 50 سانتیمتر و فاصله بذور 8-4 سانتیمتر و در عمق 2 تا 3 سانتیمتر کشت می شوند. در شرایطی که وضعیت زمین برای کشت این بذور مناسب نباشد، از بذور چند جوانه ای استفاده می شود که در مورد اخیر حداکثر 12-10 کیلوگرم بذر نیاز خواهد بود.

 

روشهای کشت چغندرقند:

کشت چغندرقند به روشهای سنتی، مکانیزه و نشایی صورت می گیرد:

الف- روش سنتی (کرتی):

در این روش پس از اتمام عملیات تهیه زمین، به وسیله بیل یا مرزکش، در زمین کرتهایی ایجاد می شود. نکته مهم این است که باید سطح کرتها حتما" صاف باشد. وجود پستی و بلندی در زمین، منجر به نرسیدن آب به نواحی بلند و همچنین جمع شدن آب در نواحی گودتر می شود که این کار سبب هدر رفتن مقدار زیادی آب می شود. تجمع آب در مزرعه سبب خفگی ریشه ها و افزایش فعالیت قارچ های ایجاد کننده پوسیدگی ریشه می شود. پس از تهیه کرتها، بذرها با دست در داخل کرتها پاشیده شده و تا عمق 2 تا 3 سانتیمتری با خاک مخلوط می شوند.

افزایش مقدار بذر مصرفی، بالا رفتن میزان مصرف آب، شدیدتر شدن بیماری پوسیدگی ریشه، عدم امکان استفاده از ادوات مکانیزه برای انجام فعالیت های مربوط به داشت و برداشت و در نهایت بالا رفتن هزینه های تولید، از مهم ترین معایب این روش کشت هستند. به طور کلی کشت چغندرقند به این روش به علت وجود مشکلات فراوان توصیه نمی شود.

ب-روش مکانیزه:

در این روش بذور چغندرقند در وسط و یا طرفین پشته ها کشت می گردند و به روش نشتی و یا بارانی آبیاری می شوند. در این حالت آب هیچگاه پای گیاه نمی رسد و در نتیجه سطح خاک سله نمی بندد. از طرفی امکان گسترش و ایجاد بیماریهای گیاهی (به خصوص پوسیدگی ریشه) بسیار کمتر خواهد بود. از مهم ترین مزایای این روش آسانتر شدن عملیات کاشت، داشت و برداشت و در نتیجه کاهش هزینه های تولید و همچنین کاهش مصرف آب و بالا رفتن راندمان آبیاری است.

مهم ترین نکات مورد توجه در کاشت مکانیزه چغندرقند به قرار زیر هستند:

1-در صورت استفاده از سیستم آبیاری نشتی، سطح زمین باید کاملا" تسطیح شود و قطر دانه های خاک کمتر از دو سانتیمتر باشد. شیب مناسب زمین در کشت مکانیزه حدود 1 تا 2 در هزار است. کشت یکدست، تنظیم مناسب عمق کاشت و کاهش ضایعات برداشت مکانیزه فقط در صورت تسطیح بودن کامل زمین امکان پذیر است.

2- مهم ترین مسئله در مورد تهیه زمین چغندرقند آن است که خاک تا عمق حدود 3 سانتیمتر کاملا" نرم ، بدون هر گونه عوامل نامساعد مانند سنگ، کلوخ، ریشه گیاهان و … باشد. در کل عمق بذرکاری بسته به نوع خاک، امکان نزول باران یا آبیاری برای جوانه زنی و حرارت خاک بین 2 تا 5 سانتیمتر می باشد.

3-در صورتی که زمین از نظر تسطیح و یا دانه بندی مشکلاتی داشته باشد، استفاده از بذور منوژرم مناسب نبوده و بهتر است از بذور چند جوانه استفاده شود. در صورت بهره گیری از بـذور پلی ژرم جهت کشت مکانیزه، بهتر است از بذور درجه بندی شده (کالیبره) استفاده شود.

4- مناسب ترین فاصله ردیفهای کاشت (نشتی ها)50 سانتیمتر بوده (هر چند که روشهای کشت دیگری نیز وجود دارند) و طول فاروها با توجه به بافت خاک از 120 تا 150 متر تغییر می نماید. البته در سیستم های آبیاری بارانی، مسئله تسطیح زمین و رعایت طول خطوط کاشت اختیاری بوده و با توجه به ظرفیت سیستم آبیاری انتخاب می شوند.

5- در کاشت بذور منوژرم استفاده از بذرافشانهای پنوماتیک و دقیق کارها توصیه می شود. تنظیم دقیق بذرکارها از نظر میزان ریزش بذر و رعایت فاصله دقیق خطوط و عمق کاشت، کمک شایانی در تسهیل عملیات بعدی داشت می نماید. سرعت مطلوب بذرکارها کمتر از پنج کیلومتر در ساعت می باشد.

6- آبیاری از نکات مهم کشت چغندرقند بوده و لازم است که تا مرحله چهار برگی خاک به صورت مرطوب باقی بماند. بذر چغندرقند به لحاظ دارا بودن یک لایه پوشش سخت، در زمان کشت برای تولید جوانه به رطوبت زیاد نیاز دارد. بذر چغندر در این مرحله در اطراف خود 120 تا 150 درصد وزنش آب لازم دارد تا جوانه آن تندش کرده و از بذر خارج شود. زمانی که جوانه ها تولید، ولی هنوز از خاک خارج نشده اند، لازم است برای سهولت و سرعت خروج جوانه های ضعیف اولیه از خاک، زمین را مجددا آبیاری کرد تا سطح خاک، نرم و مرطوب شود. پس از آنکه جوانه ها از خاک خارج شدند، فواصل و تعداد دفعات آبیاری و مقدار مصرف آب بستگی به شرایط جوی (مقدار ریزش باران، درجه حرارت، میزان رطوبت محیط و… )، بافت خاک، شیب زمین، رقم چغندر ومرحله رشدی آن دارد. آبیاریهای سنگین در زمان کاشت به دلیل سرد شدن زمین، موجب تاخیر در سبز شدن بذور می شود.

 

علف های هرز و کنترل آنها

 یکی از گیاهانی که بیشترین خسارت را از وجود علف های هرز در مزارع می بیند، چغندرقند است. چغندرقند در ماههای اولیه رشد در رقابت با علفهای هرز بسیار ضعیف است، که این مسئله منجر به کاهش شدید عملکرد در مزارع آلوده به علف های هرز می شود. به طور کلی خسارت ناشی از علفهای هرز در مزارع چغندرقند، بسیار بیشتر از خسارت آفات و بیماریها است. در موارد متعدد، بر اثر عواملی مانند استفاده نادرست از علف کش های مناسب و یا عدم وجین به موقع مزارع، هکتارها مزرعه چغندر زیر هجوم و سلطه علفهای هرز منهدم شده اند.

مهمترین مرحله خسارت علف های هرز در مزارع چغندرقند تا مرحله 8  برگی شدن بوته های چغندر می باشد. چنانچه مزرعه چغندرقند را در سه ماهه اول بعد از کاشت عاری از علف هرز نگه داریم، دیگر نیاز به دفع علفهای هرز نخواهد بود و خسارتی به محصول وارد نمی کند. اما خاطر نشان می گردد که کنترل علفهای هرز مزارع چغندرقند تا زمان برداشت در جلوگیری از به بذر نشستن آنها جهت کاهش میزان آنها در کشتهای بعدی اهمیت زیادی دارد. همچنین حذف علف های هرز در طول فصل رشد، منجر به برداشت راحت تر محصول نیز خواهد شد.

از مجموع مطالب ذکر شده مشخص می گردد که کنترل به موقع علف های هرز به همراه تنک نمودن سریع تر مزارع چغندرقند از اهمیت بسیار زیادی برخوردار  بوده و تاخیر در انجام عملیات تنک و وجین مزارع خسارتهای جبران ناپذیری را به کشاورزان وارد می آورد.

به طور کلی، جهت دستیابی به کنترل موثرتر علفهای هرز مزارع چغندرقند، لازم است که از چندین روش مختلف شامل سمپاشی مزارع، استفاده از کولتیواتور و وجین دستی به صورت ترکیبی، به شرح زیر استفاده نمود.

الف- اولین و اساسی ترین قدم در کنترل علف های هرز استفاده از سموم علف کش مناسب می باشد. میزان موفقیت در استفاده از علف کش ها ، کاملاً در ارتباط با نحوه صحیح مصرف آنها می باشد.

ب- علاوه بر استفاده از علف کشهای مناسب، برای از بین بردن علفهای هرز باقی مانده بین خطوط کشت لازم است از کولتیواتور استفاده گردد.

ج- در هر صورت بخشی از علف های هرز روی ردیف های کاشت به دلایل مختلف، بوسیله با مورد استفاده از بین نمی روند و به دلیل قرار گرفتن در نزدیکی بوته های چغندرقند به وسیله کولتیواتور نیز قابل کنترل نیستند، که لازم است این علف ها در زمان تنک کردن مزرعه توسط کارگران حذف شوند تا یک مزرعه عاری از علف هرز ایجاد گردد.

آفات و بیماریهای مزارع چغندرقند

چغندرقند مورد حمله آفات و عوامل بیماریزای زیادی قرار می گیرد. بر طبق آمار موجود متوسط خسارت سالانة آفات وبیماریها روی چغندر قند بین 11 تا 33 درصد می باشد. به عنوان مثال آفت کارادرینا می تواند در طول یک شبانه روز مزارع جوان چغندر قند را نابود نماید و یا در بعضی از مزارع که تعداد سرخرطوم کوتاه چغندر زیاد باشد، قسمت زیادی از بوته های دو برگی و جوان چغندر بوسیلة این حشره خورده می شود و سطح سبز مزرعه از بین میرود که احتیاج به واکاری پیش می آید. جبران چنین عقب ماندگی هایی در طول فصل رشد امکان پذیر نیست.

با توجه به اینکه سود تولید چغندر به عملکرد حاصل و کاهش هزینه های تولید وابستگی زیادی دارد، لازم است برنامه ریزی دقیقی برای مبارزه با آفات و امراض به عمل آید تا از افت شدید عملکرد پیشگیری شود. یک برنامه موفق کنترل شامل روشهای هماهنگی است که از ابتدای کشت و حتی قبل از آن تا پایان فصل زراعی یکی پس از دیگری بکار گرفته شوند تا در نهایت نتایج قابل قبولی را به بار آورد.

مهم ترین آفات مزارع چغندرقند استان اصفهان عبارتند از:

کک، سرخرطوم کوتاه، کرم طوقه بر، پروانه برگخوار (کارادرینا)، بید چغندرقند ( لیتا)، شته های برگی، شته ریشه، کنه

مهم ترین بیماریهای مزارع چغندرقند استان اصفهان عبارتند از:

پوسیدگی ریشه و طوقه، نماتد مولد سیست، کرلی تاپ، سفیدک سطحی، ویروس های زردی

 

تنک کردن

یکی از عملیات اجباری و پر خرج زراعت چغندرقند تنک کردن است. در اغلب موارد تعداد زیادی بوته اضافی در اثر مصرف بیش از حد بذر در مزرعه بو جود می آیند که باید این بوته های اضافی را حذف نمود تا جوانه های باقیمانده فرصت رشد پیدا نموده و محصول مناسبی بدهند. در صورت عدم تنک مزرعه بوته ها نور، دما، هوا و مواد غذائی کافی دریافت نکرده و از رشد کمی برخوردار می شوند. هر چه زمان تنک کردن زودتر باشد، بوته های باقیمانده از رشد بهتری برخوردار هستند. بهترین زمان تنک قبل از مرحله شش برگی بوته ها است. به طور کلی دیر تنک کردن مزرعه به منزله دیر کاشتن آن است. آنجا که پس از اتمام عملیات تنک ممکن است ریشه بعضی از بوته های باقیمانده آسیب دیده باشند، انجام یک مرحله آبیاری سنگین لازم است.

 

تغذیه چغندرقند

همانند سایر محصولات کشاورزی، چغندر قند نیز تنها بخشی از نیازهای غذائی خود را از خاک تامین می نماید و بقیه را بایستی از کودهای شیمیایی، کودهای آلی و یا محلول پاشی روی سطح برگ تامین نمود. برای زراعت چغندرقند باید، کودهـای فسفره و پتـاسه را بـه مقـدار توصیه شده در پـائیز به طـور یکنـواخت در زمیـن پخش کـرده و ابتدا با دیسک سبک در عمق 10-5 سانتیمتری خاک مخلوط کرد. سپس اقدام به شخم عمیق اولیه نموده تا کود در سطوح مختلف خاک تا عمق شخم به طور یکنواخت توزیع گردد. ترجیحاً ‌مصرف فسفر از منبع سوپر فسفات و پتاسیم از منبع سولفات پتاسیم توصیه می گردد. با توجه به نقش مهمی که پتاسیم در رشد و توسعه چغندرقند ایفا می نماید لازم است که استفاده از کودهای پتاسه همواره مورد توجه ویژه قرار گیرد.

کاربرد کودهای آلی بخصوص کودهای حیوانی می تواند تا حد زیادی در افزایش عملکرد کمی و کیفی مزارع چغندرقند مفید فایده واقع گردد که بهتر است حتی المقدور از این کودها در مزارع استفاده شود. 

کمبود عناصر میکرو (آهن، منگنز، بر، روی و . . . ) در مزارع چغندرقند در بعضی از مواقع تا حدود 30 درصد از عملکرد محصول می کاهد و نیز سبب کاهش  مقاومت ریشه ها به بیماریها و آفات می گردد، که این مسئله ضرورت به کارگیری این کودها را در مزارع به خوبی مشخص می کند.

مهم ترین نکته در خصوص کود دهی به چغندرقند استفاده صحیح از کودهای ازته است. بعضی از کشاورزان تا آخرین روزهای قبل از برداشت اقدام به مصرف کودهای ازته می کنند که این کار بسیار اشتباه است و از کیفیت چغندر به خصوص درصد قند به شدت می کاهد.  به طور کلی  استفاده از کودهای شیمیایی به طور صحیح و فنی یکی از راههای رسیدن به محصول بالاتر است. اگر در مصرف کودهای مورد نیاز در زمانهای مناسب  کوتاهی شود، عملکرد محصول کاهش می یابد. همچنین مصرف بیش از حد کودها علاوه بر از دست رفتن مقادیر زیادی کود، تخریب ساختمان خاک و آلودگی محیط زیست را نیز در پی دارد. از طرفی این مسئله به مسمومیت گیاه منجر می شود و محصول نهایی را نیز کاهش می دهد. به عنوان مثال مصرف کمتر از حد ازت سبب کاهش عملکرد ریشه چغندرقند تا حدود 50 درصد می شود. از سوی دیگر مصرف زیادتر از حد آن سبب کاهش درصد قند (عیار) تا چندین واحد خواهد شد. بنابراین لازم است  بر اساس روش صحیح، میزان تقریبی کودهای مورد نیاز را در مزرعه تعیین کرد. این که چه مقــدار کود در طول فصـل زراعـی و در زمـان کشت باید مصرف شود، از طریق آزمایش های تجزیه خاک مشخص می شود.

 

آبیاری چغندرقند

عملاً تمام روشهای شناخته شده آبیاری در سطح دنیا  شامل آبیاری سطحی (از طریق جوی و پشته، آبیاری کرتی و نواری) و روشهای مختلف آبیاری بارانی در چغندر قند مورد استفاده قرار می گیرند.

چغندرقند یکی از گیاهان مقاوم به خشکی است، به طوری که مزرعه چغندرقندی که دچار تنش خشکی شود، می تواند حداکثر ظرفیت تولید خود را به شرط بهبود شرایط به دست آورد. به همین دلیل، تنش آبی این گیاه در مقایسه با گیاهان دیگر مانند سیب زمینی به عملکرد محصول کمتر خسارت می زند. همچنین مرحله رشد حساس به تنش خشکی در چغندرقند مشابه آنچه که در گلدهی غلات دیده می شود وجود ندارد. بنابراین با وجود چنین شرایطی درخصوص چغندرقند، می توان مدیریت بسیاری مناسبی بر آبیاری مزارع چغندرقند اعمال نمود و حداکثر میزان صرفه جویی را در این مزارع بخصوص در وضعیت خشکسالی کنونی داشت.

چغندرقند دارای سیستم ریشه عمیق است که آب را از حدود 90 تا 110 سانتیمتری عمق خاک استخراج می کند. چغندر حدود 70% آب مورد نیاز خودش را تا عمق 60 سانتیمتری می گیرد. لذا در صورتی که سطح خاک خشک باشد اما در اعماق پائین تر آب کافی وجود داشته باشد، مشکلات تنش کم آبی به حداقل می رسد.

به طور کلی در مرحله جوانه زنی بذر، چغندرقند به آبیاری های سبک و متعدد نیاز است. اما پس از عملیات تنک انجام یک آبیاری سنگین ضرورت می یابد و  در طول فصل رشد فواصل آبیاری بسته به بافت خاک و شرایط آب و هوایی تفاوت دارد. همچنین 2 تا 4 هفته قیل از برداشت نیز بایدآبیاری ها قطع شود که این زمان قطع آبیاری باید به گونه ای باشد که خاک آنقدر خشک نشود که برداشت با مشکل مواجه شود.

با توجه به اینکه در استان اصفهان خشکسالی همواره گریبانگیر تولید محصولات کشاورزی مختلف همانند چغندرقند می باشد ، جهت جبران این کم آبی، تغییر الگوی کشت، بهبود راندمان آبیاری، افزایش بهره وری از آب و اعمال تکنیک های کم آبیاری (از جمله طولانی کردن دور آبیاری، حذف آبیاری در مراحلی از رشد گیاه که حساسیت کمتری به کم آبی دارد و ...) ضروری است و در این زمینه استفاده از روش های نوین آبیاری نیز بیش از پیش باید مورد توجه قرار گیرد. به لحاظ مقاومت بالای چغندرقند در مقابل بروز تنش های خشکی، استفاده از شیوه های کم آبیاری می تواند تا حد زیادی در خصوص کاهش مصرف آب در این زراعت مفید فایده واقع شود و می تواند جایگزین مناسبی برای بسیاری از زراعت های با مصرف آب بیشتر گردد.

افزایش عملکرد ریشه در مزارع چغندرقند

چغندرقند بر خلاف اکثر محصولات زراعی که بر اساس وزن خریداری می شوند با دو فاکتور وزن و درصد قند (عیار) خریداری می شود:

برای بالا بردن مقدار محصول در واحد سطح لازم است نکات زیر در نظر گرفته شود:

1) استفاده از بذور اصلاح شده مناسب کشت هر منطقه

2) آبیاری کامل و صحیح و استفاده مفیدتر از منابع آب با توجه به کمبود شدید آب در اکثر مناطق کشور و  ‌تناسب سطح کشت با آب موجود

3)  داشتن دقت فراوان در جهت ایجاد تراکم مطلوب بوته در واحد سطح (80 تا 100 هزار بوته در هکتار)

4) تغییر روشهای کاشت و بهبود عملیات زراعتی با استفاده از ماشین‌آلات جدید برای تهیه زمین و سایر عملیات لازم.

5) استفاده صحیح  از کودهای دامی و شیمیایی

6) انتخاب تناوب صحیح

7) ‌انتخاب زمین مناسب از نظر عمق و بافت خاک

8) رعایت تاریخ کاشت مناسب در هر منطقه

9) مبارزه صحیح و بموقع با آفات و امراض گیاهی و به خصوص علفهای هرز

10) برداشت به موقع و صحیح چغندرقند و تحویل آن به کارخانجات قند بلافاصله پس از برداشت

11)تنظیم صحیح ماشینهای برداشت چغندرقند و کاهش ضایعات برداشت.

 

 

عوامل موثر بر افزایش درصد قند

از زمانی که یک کشاورز تصمیم به کشت چغندر می گیرد تا زمانی که چغندر برداشت و بارگیری می شود، در کلیه مراحل، نحوه اقدامات و فعالیت های او در کاهش و یا افزایش عیار مؤثر می باشد. به طور کلی  مهمترین عوامل موثر بر درصد قند چغندرقند به قرار زیر هستند:

ا- انتخاب بذر متناسب با شرایط آب و هوایی، طول دوره رشد و مقاوم به عوامل نامساعد کشت در منطقه، افزایش میزان عیار را در پی دارد.

2- انجام شخم مناسب به منظور افزایش نفوذپذیری خاک و جلوگیری از چند شاخه شدن ریشه ها و نیز جمع آوری سنگهای موجود در خاک مزرعه تا حد امکان، از اهمیت بسیار زیادی در افزایش درصد قند برخوردار است.

3- وجود تعداد  مناسب بوته در واحد سطح (9 تا 10 بوته در هر متر مربع) به افزایش عیار منجر می گردد.

4- انتخاب تاریخ دقیق کاشت چغندرقند در افزایش درصد قند اهمیت بسیار دارد.

5- کنترل به موقع علف های هرز به میزان زیادی در افزایش عیار چغندرقند نقش دارد.

6- تغذیه اصولی گیاه تأثیر بسیاری در بهبود وضعیت تولید قند در چغندرقند دارد. مصرف بیش از حد و دیرهنگام کودهای ازته (بخصوص اوره و نیترات آمونیوم) باعث کاهش میزان قند خواهد شد. همچنین کمبود سایر عناصر (آهن، روی، منگنز، منیزیم، بر و ... ) غلظت قند در ریشه را کاهش می دهد.

7- انجام آبیاری های صحیح و به موقع در بالارفتن کیفیت ریشه ها چغندرقند نقش مهمی ایفا میکند.

8- کنترل به موقع آفات و بیماری ها در طول فصل به بهبود وضعیت کیفی ریشه های تولیدی می انجامد.

9-حفظ سلامت برگها تا آخرین لحظات رشد از گزند آفات و یا عدم چرانیدن آنها باعث  افزایش عیار می گردد.

10- برداشت به موقع چغندرقند با توجه به  علایم رسیدگی مزرعه موجب افزایش درصد قند ریشه ها می شود.

11- ممانعت از یخ زدن چغندرقند در جلوگیری از کاهش عیار فوق العاده موثر است.

12- چنانچه بوته ها به مدت شش هفته در معرض دمای 4 تا 8 درجه سانتیگراد قرار گیرند، به ساقه می روند و میزان قندشان کاهش می یابد که در صورت رعایت دقیق تاریخ کاشت می توان از این عمل ممانعت نمود.

13-سرزنی صحیح چغندرقند منجر به بالارفتن کیفیت چغندر تحویلی به کارخانه می گردد.

14-عدم تأخیر در جمع آوری و حمل چغندرقند به کارخانه به دلیل کاهش تنفس ریشه و ممانعت از تجزیه قند ها در بالارفتن درصد قند موثر است .

 

 

منبع:

 

http://www.crop.blogsky.com/1391/02/10/post-263/

بسته بندی

قارچ درجه یک قارچی می گویند که کلاهک کاملا بسته باشد (دکمه ای ):

 

قارچ درجه دو قارچی می گویند که کلاهک آن باز شده اما لاملهای آن مشخص نباشد. این قارچ دوره ماندگاری کمتری دارد و بعد از مدتی لامهای آن آشکار میشود:

قارچ درجه سه قارچی می گویند که کلاهک آن کاملا باز شده باشد (چتری):

در یک کارگاه سعی می شود ۹۰درصد قارچها درجه یک باشد.

 

بعد از چیدن همه قارچها نوبت به بسته بندی آن میرسد برای بسته بندی قارچ خوراکی شما باید مجوز آن را داشته باشید و یا از شرکت های دیگری که مجوز دارن لیبل آنها را خریداری کنید و با نام آن شرکت وبه صورت توافقی محصولات خود را عرضه کنید. میتوانید قارچ را به صورت فله ای نیز عرضه نمایید ولی اگر به فکر سود بیشتر هستید پیشنهاد میشود محصولات خود را بسته بندی کنید.

 

 

قارچها را میتوانید در ظروف مخصوص بسته بندی قارچ در بسته های200 و 400 و 700 گرمی و یک کیلویی بسته بندی کنید. قارچ فله ای هم در کیسه های ۵کیلوگرمی به فروش میرسد.

قارچ محصول فوق العاده ظریف و حساسی است و پس از برداشت به تدریج کیفیت خود را از دست می دهد لذا برداشت، جابه جایی و نگه داری محصول باید با کمال دقت و مراقبت اجرا شود. وارد شدن هرگونه فشار و ضربه به قارچ باعث قهوه ای شدن کلاهک شده و بازارپسندی آن را به شدت کاهش می دهد.

به منظور حفظ کیفیت محصول رعایت نکات ذیل در هنگام برداشت محصول و پس از آن توصیه می شود:

1- در هنگام چیدن قارچ باید توجه داشت که به کلاهک فشار بیش از حد وارد نشود و از تماس بیش از حدّ دست با آن نیز خودداری شود.

2- بهتر است قارچها در هنگام برداشت مستقیماً در ظروف بسته بندی قرار گیرد و از تجمع محصول به صورت توده خودداری شود زیرا این عمل باعث وارد شدن فشار به لایه های زیرین محصول و صدمه دیدن یا قهوه ای شدن آن خواهد شد.

در ایران بیشتر قارچ به صورت تازه مصرف و مقدار کمی نیز به صورت کنسرو نگه داری و به بازار عرضه میشود. دیگر فرآورده های قارچ عبارتند از ترشی قارچ بلنچ قارچ و پودر قارچ که از خشک کردن قارچ بدست می آید. قارچ تازه بیش از 48 ساعت در حرارت 20 درجه سانتیگراد قابل نگه داری نیست(چون بیش از 70 درصد وزن قارچ را آب تشکیل داده است). اما می توان آن را به مدت 1 هفته در حرارت 4 درجه سانتیگراد نگه داری کرد. نگه داری قارچ در درجه حرارت بالا موجب خشک شدن، قهوه ای شدن، چرمی شدن بافت، باز شدن کلاهک و طویل شدن ساقه قارچ و در نهایت آلودگی با باکتری می شود، در این صورت بوی زننده از قارچ استشمام می شود. به منظور کاهش آثار حرارت و کمک به نگه داری قارچ معمولاً آنها را در بسته های پلاستیکی مخصوص بسته بندی کرده و سطح بسته توسط یک لایه پلی اتیلن (سلیفون) پوشیده می شود.

قارچ ها را باید قبل از بسته بندی به دو دسته تقسم کنید قارچ های درجه یک و درجه دو. سپس هرکدام را در بسته های جداگانه قرار داده و به بازار عرضه کنید. قارچهای بسیار درشت قابلیت بسته بندی شدن ندارند و باید آنها را همراه با قارچهای درجه 3 به صورت فله ای عرضه کنید.

روش درجه بندی قارچها در ادامه مطلب توضیح داده شده است.

 

منبع:

 

http://gharchha.blogfa.com/

برداشت قارچ

برداشت قارچ در سه مرحله انجام میگیرد که به هر مرحله یک فلش میگویند هر فلش بین ۴ تا ۶ روز طول میکشد که در این مدت هر روز برداشت قارچ خواهیم داشت بعد از آن دوروز طول میکشد تا قارچهای فلش بعدی ظاهر شوند.( اوج برداشت هرفلش در روز دوم و سوم شروع فلش میباشد) پس در کل برداشت محصول درحدود 21تا 25 روز به طول می انجامد بعضی از تولید کنندگان یک فلش دیگر هم کمپوست را در سالن نگه میدارن که به صرفه نبوده و با عث بروز آلودگی ها میشود بعضی دیگر هم حتی بعد از پایان فلش دو سالن را تخلیه میکنند. اما بهترین و شایعترین روش برداشت محصول در سه فلش می باشد.

 

- برای کنترل آفات بیماری ها ی قارچ سم پاشی فضای سالن بعد از چیـن اول و قبل از ظهور سرسنجاقی های قارچ  چین دوم(به اضطلاح بعد از فلش اول که ۷روز طول میکشد) باید انجام شود و از سموم با دوره ماندگاری کم باید استفاده کرد. در ضمن حدالامکان سم پاشی روی بستر کشت قارچ  و میوه ها ی قارچ نباید انجام شود.

نکته: چنانچه آلودگی در سطح بستر مشاهده نکردید(مثل کپک سبز زیتونی) نیازی به سمپاشی نیست.چنانچه از کمپوست استاندارد و خاک پوششی پاستوریزه استفاده نمایید و شرایط بهداشتی را در سالن رعایت کنید هیچ مشکلی پیش نخواهد آمد.

 

نکته مهم: قارچ ها برخلاف دیگر گیاهان اکسیژن مصرف میکنند و دی اکسید کربن پس میدهند در زمانی که سطح بستر پوشیده از قارچ است نیاز شدیدی به اکسیژن دارند لذا باید تهویه هوای سالن با هوای تازه بدون وقفه انجام شود در غیر اینصورت ساقه های قارچ بلند شده و کلاهک آن باز میشود هرچه تهویه بیشتر انجام شود رطوبت سالن کاهش می یابد که بایستی جبران شود.

هرچه رطوبت بالاتر باشد قارچهایسفیدتر، سنگین تر و با کیفیت تری خواهید داشت. رطوبت پایین در سالن پرورش باعث میشود سطح قارچ ترک برداشته و قارچ بسیار سبک میشود. اگر رطوبت بستر کشت قارچ سالن کمتر از حد مجاز باشد علاوه بر خطر خشکی بستر، اغلب ریسه های قارچ غیربارور شده و میوه های قارچ کوچک می مانند، در حالیکه لبه های کلاهک باز شده و اسپور زیادی تولید می کنند. همچنین خشک بودن سطح بستر باعث زرد شدن پین ها و عدم رشد آنها میشود. اما افزایش بیش از 90 درصد رطوبت نیز مشکلاتی را بوجود می آورد و با عث شیوع بیماری ها میشود این اتفاق اگر با افزایش دما همراه باشد شدید تر هم میشود. افزایش دما باعث بلند شدن بیش از اندازه ساقه های قارچ می شود و همچنین به دلیل بالا بودن شدت تنفس قارچ ، Co2 بیشتری در محیط تولید و انباشته می شود.

هنگامی که قطر کلاهک قارچ به 5 تا ۸ سانتیمتر رسید قارچ آماده برداشت است البته اگر در قسمتی قارچ به صورت توده ای رشد کرده بود باید همه قارچ های توده را هرچند ریز باشد جمع آوری کرد درغیر اینصورت باعث باز شدن و بی کیفیت شدن کلاهک آنها میشود.

برای برداشت قارچ با یک دست کلاهک آن را بین دو انگشت گرفته کمی به پایین فشار داده و نیم دور بچرخانید آنگاه فارچ از بستر جدا میشود سپس ته آن را با یک چاقوی تیز که دردست دیگرتان قرار دارد بریده ودر سبدی بیندازید قارچ را نیز در سبد دیگر قرار دهید بهتر است قلم مویی به انتهای چاقو بچسیانید که اگر روی سطح قارچ کثیف بود بوسیله آن قارچ را تمیز کنید.

اگر پس از چیدن قارچ مقداری از ساقه آن روی سطح بستر باقی ماند در اولین فرصت باید آن را جمع آوری کنید درغیر اینصورت باعث بوجود آمدن بیماری کپک سبز و کپک تارعنکبوتی میشود. چاله های ایجاد شده در سطح بستر نیز دوباره با خاک پوششی استریل پر می شود.

پس از هربار برداشت متناسب با میزان برداشت سطح بستر بایستی آبیاری شود این مقدار به ازای هر کیلو برداشت یک لیتر میباشد البته با توجه به رطوبت سالن شما این مقدار میتوان کمتر یا بیشتر شود آبیاری را تا زمان ظهور پین های فلش دو انجام میدهیم وبعد از آن تا بزرگ شدن پین ها نباید آبیاری شود. آبیاری به توسط آبپاشی که مانند دوش حمام آبرا خارج میکند و به سر شیلنگ وصل میشود انجام میشود دقت داشته باشید هیچگاه آب را با فشار مستقیا روی سطح بستر نگیرید بلکه مورب و ملایم آبپاشی نمایید. در قسمتهایی که قارچ به صورت توده ای بوجود آمده است بیشتر مکث کنید. دقت کنید تا 5ساعت قبل از برداشت آبیاری انجام ندهید زیرا این عمل باعث پخش ذرات خاک بستر بر روی کلاهک قارچ و کثیف شدن آن می شود. بهتر است دوساعت قبل از برداشت رطوبت سالن را کاهش دهید تا ماندگاری قارچهای برداشت شده افزایش یابد.

بعد از برداشت بهتر است قارچ هارا به مدت دو ساعت  در سردخانه و در دمای 3درجه سانتیگراد نگهداری کنید این کار باعث میشود رشد قارچ ها دیگر کاملا متوقف شده و ماندگار آن افزایش یابد.

*( میزان محصول با کیفیت کمپوست کیفیت خاک پوششی و نحوه مدیریت سالن های تولید پرورش قارچ رابطه مستقیم دارد.)

 

منبع:

http://gharchha.blogfa.com/

شوک دهی

به فاصله ۷تا ۱۰روز از زمان خاکدهی یا به عبارتی در روز ۲۰ از ورود کمپوست ها به سالن وارد مرحله شوک دهی میشویم شوکدهی یعنی تحریک میسیلیوم های بوجود آمده بر روی کمپوست برای تغییر از رشد رویشی به زایشی. شوک دهی در زمانی انجام میشود که حدود 80 درصد سطح بستر سفید شده است.

 

از زمان شروع شوک دهی تا اولین برداشت در حدود 10 الی 12 روز طول میکشد. در این مدت میسلیوم های روی سطح بستر ابتدا در نتیجه کاهش دما جمع شده و تشکیل گره میدهند که در بین قارچ کاران فرانسوی لامارکو معروف است این گره ها به سرسنجاقی (مرحله ته سنجاق شدن یا پین هد Pin Head )و سپس به پین تبدیل میشوند با کمی بزرگتر شدن پین ها شبیه به دکمه میشوند که نام قارچ دکمه ای برگرفته ار همین حالت است که این مرحله استراحتی بوده و ممکن است قارچ در این مرحله برای 4 تا 6 روز هیچ رشدی نداشته باشد پس از آن رشد سریع کلاهک آغاز می شود. سپس در اصطلاح نخودی و بعد فندقی و در آخر به قارچ آماده برداشت تبدیل میشوند.

برای انجام عمل شوک دمایی مراحل زیر را انجام می دهیم:

ابتدا روزنامه ها را جمع آوری کرده و همزمان عمل تهویه سالن را انجام میدهیم سپس در همان روز اقدام به آبیاری سطح بستر کنید ویا می توانید آبیاری را در یک تا دوروز بعد هم انجام دهید در اینجا آبیاری سنگین مد نظر ما است ولی دقت نمایید آبیاری به قدری نباشد که آب به کمپوست نفوذ کند.سپس باید رطوبت سالن را در حدود 85تا ۹۵ درصد تنظیم کنید

در هنگام هوادهی سالن ها اگر هوای کافی وارد سالن شود مقدار گاز کربنیک موجود در سالن کاهش یافته و تمامی اندام های باردهی قارچ به طور یکواخت رشد می نماید و مقدار محصول افزایش می یابد. برعکس اگر هوادهی به صورت ناقص انجام شود رشد قارچ به صورت یکنواخت نبوده و اندام های باردهی در مراحل رشدی مختلف روی سطح بستر مشاهده می شود.

نکته مهم: برای انجام شوک دمایی صحیح باید دمای سالن  کم کم و ظرف دوروز پایین آورده شود. دمای گمپوست بایستی به حداقل 15 و حداکثر 18 درجه رسانده شود سپس دوروز در این دما نگه میداریم و در روز چهارم از شروع شوک دهی دما را به 19 درجه میرسانیم.

اگر دمای سالن به یکباره پایین آورده شود باعث میشود پین زیادی در فلش یک ظاهر شود که این امر باعث افت ناگهانی انرژی کمپوست شده و علاو بر این مشکلاتی در برداشت و فروش قارچ بوجود می آورد.

نکته مهم تر:  در زمان تشکیل سرسنجاقی ها و پین ها نباید آبیاری کرد زیرا باعث ازبین رفتن آنها میشود!  پس به هیچ وجه تا زمان رسیدن قارچها به اندازه نخود نباید آبیاری انجام شود رطوبت سالن باید حفظ شود که سطح بستر خشک نشود بعد از آن میتوانیم آبیاری را  انجام دهیم.

 

 

منبع:

http://gharchha.blogfa.com/

رافلینگ

انواع رافلینگ:

1. سطحی: بدین صورت که با نوک انگشتان سطح بستر را خراش میدهیم به گونه ای که یک تا دو سانتیمتر از خاک جابه جا شود و سطح آن یکنواخت گردد.(در روز پنجم یا ششم از زمان خاکدهی که ۶۰تا۷۰ درصد سطح بستر سفید شده است)

2. عمیق: کل سطح  خاک  روی قالب کموست را بر میگردانیم. رافلینگ عمیق باعث  میشود مقداری از انرژی کمپوست کاهش یابد.( در روز سوم یا چهارم از زمان خاکدهی انجام شود)

نکنته مهم: درهنگام رافلینگ زیاد با خاک بازی نکنید زیرا باعث ضعیف شدن میسیلیوم میشود. دقت کنید در هنگام رافلینگ سطح خاک را نیز یکنواخت کنید بدین صورت که  مقداری از خاک را از جاهایی که قطور تر است و سفید نشده برداشته و روی میسیلیوم هایی که در قسمت کم قطر تر خاک بوجود آمده اند بریزید.

مزیت های رافلینگ: انجام رافلینگ از رشد توده ای و فشرده قارچ ها در یک مکان جلوگیری میکند باعث توپر شدن و سنگین تر شدن قارچ ها میشود باعث یکنواختی سطح بستر میشود اما معایبی هم دارد که از آن جمله میتوان به هدر دادن مقداری از انرژی کمپوست و تاخیر در زمان شوک دهی اشاره کرد به همین دلیل بعضی از تولید کنندگان رافلینگ را انجام نمیدهند و به جای آن عملی جایگزین را انجام میدهند که در بخش نکات کلیدی پرورش قارچ توضیح داده شده است با این کار معایب حاصل از رافلینگ به صفر میرسد. اما در کل انجام رافلینگ برای تازه کاران گزینه مناسبی است.

بعد از رافلینگ سطح بستر را آبیاری کرده به گونه ای که آب وارد کمپوست نشود سپس مجددا روزنامه هارا پهن و رطوبت آن را حفظ کنید.دمای کمپوست رانیز همانند قبل تا رسیدن به مرحله شوک دهی روی 26تا 28 درجه تنظیم نمایید.

 

رشد یکنواخت قارچ در سطح بستر

 

منبع:

 

http://gharchha.blogfa.com/

خاکدهی

برای انجام عمل خاکدهی اگر خاک را به صورت پاستوریزه درون کیسه های مخصوص خریداری کرده اید باید دو یا سه روز قبل از خاکدهی آن را از کیسه ها خارج و درون اتاقی که کف سیمانی زه کشی شده شیب داری داشته باشد انباشته نمایید سپس روی آن را با محلول کاربندازیم درآب(200 گرم کاربندازیم در 200 لیتر آب) آبیاری کنید و کاملا خاک را مخلوط نمایید سپس روی توده خاک را با نایلون پوشانده و دوروز صبر کنید تا آب اضافی آن خارج شود سپس در روز خاکدهی آنرا به وسیله فرغون به سالن منتقل میکنیم اگر چنین اتاقی در اختیار ندارید میتوانید سر کیسه هارا باز کرده و ته آنها را کاملا سوراخ سوراخ کنید سپس محلول گفته شده را به کیسه ها اضافه کنید بهتر است آب اضافه شده به هرکیسه حدود 3 تا 4لیتر باشد. آب اضافی از طریق سورا خ ها خارج شده و بعد از 2روز آماده قرار گیری برروی کمپوست میشود. بهترین مقدار آب در خاک باید به نحوی باشد که اگر مقداری از آن را در مشت خود فشار دهید تنها دویا سه قطره آب از دست شما بچکد اگر رطوبت خاک بیش از حد باشد در زمان خاک دهی با مشکل مواجه میشوید ونمیتوانید به خوبی خاک را در سطح کمپوست پخش کنید رطوبت کم نیز مشکل ساز است و باعث رشد ضعیف میسیلیوم ها و ریسه ها به درون خاک میشود.

 

نکته مهم: در این مرحله تا موقع رافلینگ نیازی به آبیاری بستر ندارد و لی اگر چنانچه به هر علتی رطوبت زیادی از دست دادید می توانید یکبار در روز سوم یا چهارم روزنامه هارا جمع آوری کرده و آبیاری راانجام دهید آبیاری باید به حدی باشد که آب به کمپوست نفوذ نکند سپس مجداد روزنامه هارا پهن کرده و رطوبت آن را حفظ کنید.

 

 

در دوازدهمین روز از قرار دادن کمپوستها به مرحله خاکدهی میرسیم در این زمان باید حدود 70 درصد سطح کمپوست سفید شده باشد و قطره های آب تشکیل شده در زیر نایلون کمپوست به رنگ طلایی درآمده باشد.

 

مقدار خاک مورد نیاز بستگی به سطح بستر شما دارد به طور مثال به ازای هر 110 عدد کمپوست بلوک یا به ازای هر 2تن کمپوست یک متر مکعب خاک پوششی مورد نیاز است.

خاکدهی را باید به نحوی انجام دهیم که حدود 4 سانتیمتر روی کمپوست را بپوشاند.

بعد از خاکدهی سطح روی کمپوست را با روزنامه پوشانده و در شبانه روز ۲ تا ۳ بار روزنامه ها را خیس کنید مراقب باشید روزنامه ها خشک نشوند البته سعی کنید بیش از حد آب را روی روزنامه نگیرید تا آب به کمپوست نفوذ نکند در این مرحله هم رطوبت مورد نیاز کمپوست از طریق روزنامه ها تامین شده و نیازی به رطوبت دهی سالن نمی باشد دمای کمپوست هم باید مثل مرحله قبل تنظیم شود باید مواظب بود دمای داخل کمپوست از 28 درجه بیشتر و از ۲۳کمتر نشود.

 

منبع:

 

http://gharchha.blogfa.com/post/13

مرحله اسپان ران

این مرحله از لحظه قرار دادن کمپوست در سالن آغاز شده و تا روز دوازدهم که خاکدهی را انجام میدهید به طول می انجامد. در این مرحله کاری که باید انجام شود نگه داشتن دمای داخلی کمپوست بین 26 تا 28 درجه است به این صورت که یک دماسنج میله ای (ترجیحا جیوه ای) که از قبل از دقیق بودن آن مطمئن شدهاید را به مرکز کمپوست فرو میکنیم و هرروز دمای آن را چک میکنیم دقت داشته باشید هرگز دمای داخل کمپوست از 30 درجه بالاتر نرود در غیر این صورت میسیلیوم ها از بین خواهند رفت!

 

در این مرحله به رطوبت سالن و تهویه هوای آن نیاز نیست با فعالیت کمپوست و رشد میسلیوم در آن باعث ایجاد حرارت و گاز کربنیک میشود این گاز کربنیک در این مرحله برای رشد میسیلیوم ها ضزوزی است و بنابر این نباید هوا ی سالن را خارج کرد اما در صورت بالا رفتن دمای کمپوست ناگزیر به انجام این کار هستیم و برای پایین آوردن دما باید تهویه انجام گیرد بهتر است تهویه به صورت سیرکوله باشد یعنی هوای خود سالن را بعد سرد کردن توسط هواسازهای ایرواشر دار مجدادا به سالن وارد نمایید.

دقت داشته باشید در هیچیک از مراحل پرورش قارچ به نور نیازی نیست خصوصا در این مرحله سالن باید کاملا تاریک باشد

نکته مهم: اوج فعالیت کمپوست در روزهای پنجم تا دهم میباشد که دمای آن به شدت بالا میرود هرچقدر بلوکهای کمپوست سنگین تر باشند و ارتفاع بیشتری داشته باشند همچنین اگر از بذر بیشتری در آنها استفاده شده باشد دمای داخلی آنها بالاتر میرود!

در بعضی سالن ها کمپوست ها در مکان دیگری به نام اتاق ست بک روم(Set Back Room) این دوره را می گذرانند و در روز دوازدهم برای خاکدهی به سالن اصلی منتقل میشوند اینکار برای استفاده حداکثری از سالنهای تولید و تقلیل مدت زمان پروسه تولید از 60 روز به 45 روزانجام میگیرد.

 

 

منبع:

 

http://gharchha.blogfa.com/

ورود کمپوست و پر کردن سالن پرورش

ورود کمپوست و پر کردن سالن پرورش

یک روز بعد از قرار دادن کمپوستها اقدام به تخته کوبی آنها نمایید به این صورت که پلاستیک روی سطح کمپوست را بریده و جدا نمایید سپس کمپوستها را هم سطح کنید و از قسمتهای برآمده بردارید و قسمتهای فرورفته را پرکنید تا سطح هموار به دست بیاید همچنین میتوانید از چند کمپوست اضافی برای پرکردن قسمتهای خالی استفاده کنید بعد از آن باید با وسیله ای مانند یک تخته ماله چوبی کمپوستهارا کاملا بکوبید و فشرده کنید هر چقدر کمپوستها فشرده تر باشند ریشه دوانی سریعتر صورت میگیرد سپس روی کمپوست را با نایلون یا پلاستیک سفره بپوشانید.

 

(تخته کوبی)

 

 

با ورود کمپوست به سالن دوره پرورش قارچ آغاز میشود طول این دوره در بین تولید کنندگان مختلف متفاوت است و از ۵۰ تا ۷۰ روز به طول می انجامد.

 

قبل از ورود کمپوست به سالن باید اقداماتی انجام دهید از جمله شستشو ضدعفونی سالن که در سایت نحوه کامل آن توضیح داده شده است همچنین تمام تجهیزات لازم را از قبل باید آماده کنید تا در هنگام ورود کمپوستها مشکلی نداشته باشید.

 

نکته مهم: دمای سالن را از قبل به 26 درجه برسانید تا از همان لحظه قرار دادن کمپوستها فعالیتشان آغاز شود.

کاشت قارچ بر اساس شکل کمپوست به انواع کشت بستری, بلوکی و گلدونی تقسیم میشود.

دقت کنید اگر کمپوست را خریداری کردید باید بعد از رسیدن کمپوست آن را مستقیما از داخل کامیون به سالن انتقال داده وروی قفسه ها قرار دهید در سالنهای مجهز برای قرار گیری کمپوست در سالن پرورش از نوار نقاله استفاده میشود این ریلها کمپوست را مستقیما از تونل پاستوریزه خارج و بعد از بذر زنی به سالن انتقال میدهند.

 

 

 

منبع:

 

http://gharchha.blogfa.com/post/11

مشخصات و ابعاد سالن و تجهیزات مورد نیاز برای شروع به کار

تجهیزات مورد نیاز بر اساس مبنای یک سالن با ده تن ظرفیت کمپوست در نظر گرفته شده است. (سالن استاندارد)

 

ابعاد سالن مورد نیاز عبارتست از:
طول سالن: 11متر، عرض سالن: 6 متر، مساحت سالن تولید: 66متر، ارتفاع: 4متر
طول قفسه: 9.5متر، عرض طبقات: 160سانتی متر

مشخصات سالن پرورش قارچ:
ظرفیت: 600عدد کمپوست بلوک(10تن کمپوست)، دو ردیف قفسه بندی 5طبقه، فاصله بین طبقات: 70 سانتی متر، راهروی دستیابی: 3عدد(یک راهروی میانی و دو راهرو در کناره ها)، عرض راهروی میانی:120سانتی متر، عرض راهرو های کناری: 80سانتی متر

تجهیزات مورد نیاز:
2دستگاه کولر آبی 7500 برای هوادهی راهروهای کناری، یک دستگاه رطوبت ساز پروانه ای 16000 برای راهروی میانی، یک عدد هیتر گازی یا گازوئیلی برای فصول سرد، مخزن 200لیتری و پمپ آب، تایمر، سنسور دما، دماسنج و رطوبت سنج

نکته: کلیه تجهیزات در اتاقی مجاور سالن تولید به نام سالن تاسیسات نصب میشوند و هوا و رطوبت مورد نیاز را به سالن تولید میفرستند.
توجه: برای این تک سالن نیاز چندانی به دیگ بخار وجود ندارد و میتوان با نصب المنت برقی در منبع آب رطوبت ساز در زمستان از دستگاه استفاده کرد. همچنین در صورت تهیه اسپیلت و نصب آن در سالن تاسیسات می توانید استفاده بیشتری در طول سال از سالن ببرید.
 

 

نمای کلی یک کارخانه مجهز تولید قارچ دکمه ای در هلند

 

 

منبع:

 

http://gharchha.blogfa.com/